– Wysiadł tu, w Revelstoke, na przystanku koło Shella.
– Tak? Kiedy to było?
– W zeszły poniedziałek po południu. Spędziłam weekend u siostry w Kamloops i wracałam do domu.

***

Atmosfera w biurze zagranicznym FBI w Vancouver nie była zbyt przyjazna. Po wstępnym wystąpieniu i rozmowie z Kevinem Brownem Tom Norman został uznany za element niemile widziany, którego obecność trzeba było jakoś znieść.

Pozostawiając za sobą nieprzyjazne spojrzenia, Tom wynajął pokój w hotelu Hilton w malowniczo położonym mieście Victoria oddalonym o zaledwie półtoragodzinną podróż promem od portu w Vancouver. Osada nad cieśniną Juan de Fuca, na południowym brzegu wyspy Vancouver, pojawiła się w zapiskach żeglarzy i handlarzy futer w końcu osiemnastego wieku i zasłynęła z win i śródziemnomorskiego klimatu. Dogodne położenie w połowie drogi promowej pomiędzy Seattle na południu i Vancouver na północy spowodowało szybki przyrost populacji i rozwój ekonomiczny miasta.

Anioł i Bryła ułożyli na ławce, przy ścianie, noski. Potem Bryła dorzucił do palącego się na przypiecku ognia smolnych szczap i zrobiło się widniej. W sąsiedniej izbie rozległ się płacz dziecka i uspokajający je głos kobiety.

Przemytnicy poustawiali ławy wokoło stołu i zaczęli pić spirytus. Bryła położył na stole olbrzymie, może 20-kilowe "koło" razowego chleba i przyniósł wędzonego boczku. Chłopaki pili własny spirytus, bo prócz tego zapasu spirytusu, który niósł Sum, prawie każdy zabrał w drogę jeszcze po 2 flaszki. Niektórzy dopełniali flaszki wodą.

Berek Stypa, Anioł i Bryła, wyjmowali z nosek towar i układali go na ławie.

Nad razem Bryła wyprowadził nas z izby i poszliśmy w głąb lasu. Przedzieraliśmy się po manowcach blisko godzinę. Gdy się rozwidniło, dotarliśmy do małej polanki. Pośrodku niej zobaczyłem duży szałas. Większą jego część zajmowały zwalone na kupę smolne karcze. Rozlokowaliśmy się, kto gdzie mógł i zaczęliśmy układać się do snu.

Siedzieli w nim Anioł, Sum i Żyd odprowadzający, Berek Stypa. Powoził Kostek Kulawy, parobek Centaura. Anioł zawołał jednego z chłopaków i powiedział do niego kilka słów. Tamten skinął mu głową. Wóz potoczył się naprzód i wkrótce zniknął za zakrętem.

Chłopaki, grupkami po kilku ludzi, skierowali się na Słobódkę, a stamtąd poszli drogą w kierunku Duszkowa.

Niedaleko za Wygoniczami, z lasu, naprzeciw pierwszej grupki przemytników, wyszedł Anioł. Zaczekali razem na resztę chłopaków, a potem skierowali się w głąb lasu.

W pewnym miejscu Anioł zatrzymał się w pobliżu olbrzymiego stosu chrustu, obok którego stali Sum i Berek Stypa. Anioł zaczął wyjmować spod gałęzi noski. Rzucał je niedbale na ziemię, licząc głośno: raz, dwa, trzy... Odliczył osiemnaście i urwał. Zwrócił się do nas:

– Brać noski! Po anielsku...

Iść w drogę było za wcześnie. Chłopaki rozeszli się po lesie i wycinali sobie nożami grube kije. Dzicy stale tak robili – szli w drogę z kijami, którymi nieraz gnali i bili zastępujących im drogę "padkich" na łatwą zdobycz chłopów. Ja i Szczur również wycięliśmy sobie dwa grube kije. Potem chłopaki zebrali się w pobliżu chrustu i leżąc na mchu palili papierosy.

To spory wysiłek. Poruszając się wzdłuż poziomic, pokonuje się dużo dłuższą drogę, ale za to jest to znacznie mniej uciążliwe i kosztuje wędrowca mniej energii.

Pierwsze kilkaset metrów marszu to stopniowe przestawienie organizmu na równomierny wysiłek, coś jakby szukanie odpowiedniej zębatki w skrzyni biegów ludzkiego ciała. Następnie początkowa zadyszka i złudzenie braku powietrza ustępują, zamieniając się w równomierny, głębszy niż zwykle oddech. Skóra powoli wilgotnieje, a po stu metrach różnicy poziomu pot leje się strugami po twarzy i po całym ciele. Następne sto metrów i zwiększona ilość tlenu we krwi przepływającej przez mózg wędrowca wywołuje uczucie szczęścia, tej dziwnej radości i rosnącego dystansu do błahostek codziennego życia. To chyba właśnie ten tlen i ta radość są środkami dopingującymi, powodującymi uzależnienie wspinaczy i wędrowców od gór. Ludzie, którzy kochają góry, wracają do tego potu i fizycznego wyczerpania jak narkomani do strzykawki.