Dziwimy się czasami, kiedy ktoś z cudzoziemców nie potrafi określić, gdzie leży Polska, lub też ma braki w znajomości historii naszego kraju. A co my wiemy, na przykład, o tym, co się działo przed dwudziestu laty w Salwadorze, kraju położonym w północnej części Ameryki Południowej? W większości krajów tego regionu albo toczyły się w tym czasie wojny domowe, albo kraje były opanowane przez reżimy dyktatorskie, a prawie wszystkie pogrążone były w nędzy przeważającej części społeczeństwa. W Salwadorze było trochę wszystkiego z tych przypadłości, a nadto wysoka przestępczość.

      Pomimo przedłużającego się kryzysu ekonomicznego kanadyjski rynek pracy potrzebuje fachowców w wielu dziedzinach zatrudnienia. Jednocześnie, modernizowana obecnie polityka imigracyjna Kanady oraz wzmożona ochrona kanadyjskiego rynku pracy przez instytucje rządowe utrudniają ich napływ. Mimo utrudnień, fachowcy są i będą do Kanady sprowadzani, ponieważ na tutejszym rynku pracy ich po prostu brakuje. A zatem, jakie są, na dzień dzisiejszy, sposoby sprowadzenia wymaganego fachowca lub umożliwienia mu pozostania w Kanadzie, jeżeli on się już tu znajduje? Poniższy tekst skupia się jedynie na omówieniu możliwości, które dotyczą obywateli polskich, i jest omawiany z punktu widzenia pracodawcy w Ontario.

      Generalnie istnieją cztery możliwości sprowadzenia pracownika z Polski: (1) przeniesienie z przedsiębiorstwa w Polsce do "siostrzanego" zakładu w Kanadzie; (2) uzyskanie dla pracownika pozwolenia na pracę zaaprobowanego przez Service Canada (czyli z otrzymaniem tzw. Labour Market Opinion); (3) uzyskanie pozwolenia na pracę w ramach programu nominacji prowincyjnych (Ontario Provincial Nominee Program); oraz (4) w przypadku osób, które nie ukończyły 35. roku życia, sprowadzenie ich na zasadzie programu Youth Mobility wykorzystującego umowę pomiędzy rządami Kanady i Polski z 2008 roku.

      Pierwsza z możliwości ma zastosowanie niezmiernie rzadko, ponieważ wymaga, aby przedsiębiorstwo polskie, dla którego pracuje pożądany pracownik, było strukturalnie powiązane z przedsiębiorstwem kanadyjskim. Najczęściej są to tak zwane siostrzane korporacje, czyli takie, które mają bądź wspólnego właściciela, bądź są częścią tej samej międzynarodowej struktury. Aby się kwalifikować jako pracownicy transferowani do pracy w Kanadzie, pracownicy ci powinni pracować dla firmy co najmniej rok oraz posiadać specjalistyczną wiedzę na temat swojego zawodu oraz działalności danej firmy. Najczęściej są to fachowcy tzw. techniczni. Otrzymanie pozwolenia na pracę w kategorii menedżera jest trudne, ponieważ kandydat musi należeć do kategorii wyższego managementu. Zdecydowaną przewagą tej możliwości uzyskania pozwolenia na pracę nad innymi jest to, iż w momencie kiedy wszystkie warunki są spełnione, kategoria ta jest najłatwiejsza proceduralnie i najszybsza czasowo.    

      Drugą z możliwości sprowadzenia pracownika jest uzyskanie dla niego aprobaty Service Canada w formie tzw. Labour Market Opinion (LMO). Jest to forma najtrudniejsza, ale dająca najwięcej atutów imigracyjnych. Proces uzyskania LMO polega na tym, iż pracodawca musi umieszczać odpowiednie ogłoszenia w odpowiednich mediach przez odpowiedni czas (w zależności od kategorii zawodowej) i potem musi dokonać selekcji osób, które się zgłosiły. Najtrudniejszym elementem tego procesu jest skuteczne przekonanie Service Canada o właściwości procesu selekcji (to znaczy, ze pracodawca dał właściwą szansę na otrzymanie oferowanej pracy obywatelom i rezydentom Kanady) i wyjątkowej przydatności kandydata. Decyzja negatywna zamyka kandydatowi drogę do pozwolenia o pracę w tej kategorii. W przypadku decyzji pozytywnej, następnym krokiem jest przygotowanie podania o pozwolenie o pracę. LMO i pozwolenie na pracę są udzielane na okres 2-3 lat i po upływie tego czasu (jeżeli w międzyczasie pracownik nie uzyskał pobytu stałego w Kanadzie) muszą być odnawiane.

      Trzecią z możliwości stanowi program nominacji prowincyjnych w Ontario – Provincial Nominee Program. Jest to metoda najdogodniejsza dla osób, które już w Kanadzie się znajdują, gdyż umożliwia przeprowadzenie procesu i uzyskanie zarówno pozwolenia na pracę, jak i pobytu stałego bez konieczności wyjazdu przez kandydata z Kanady. Jest ona również niezmiernie korzystna dla osób mających problem z szybkim podniesieniem znajomości języka angielskiego, gdyż umożliwia uzyskanie pobytu stałego bez konieczności zdawania egzaminu językowego. Jedną z podstawowych trudności PNP jest jednak (oprócz konieczności kwalifikacji kandydata) wymóg odpowiednich kwalifikacji finansowych i organizacyjnych, jakie musi spełnić pracodawca. Aplikacja o pobyt stały jest częścią procesu w tej kategorii i dokonuje się w sposób przyspieszony oraz preferowany przez rząd federalny.

      Wreszcie czwartą z możliwości sprowadzenia pracownika jest skorzystanie z programu Youth Mobility przeznaczonego dla ludzi w wieku do 35 lat. Jest to metoda doraźna, gdyż umożliwia uzyskanie pozwolenia na pracę jedynie na okres 1 roku z bardzo ograniczonymi możliwościami skorzystania z niego ponownie. Program ten jest jednak bardzo korzystny zarówno dla osób tuż po ukończonych (lub zaawansowanych) studiach, jak i dla tych, którzy nie mają ukończonych żadnych studiów oraz nie mają ani odpowiedniego wykształcenia, ani doświadczenia zawodowego (które jest wymogiem we wszystkich wyżej rozważanych opcji). W jednej z trzech odrębnych kategorii, które składają się na ten program, nie jest nawet wymagana oferta pracy od kanadyjskiego pracodawcy. Niestety, poza możliwością poznania rynku pracy Kanady, program ten nie daje żadnych atutów imigracyjnych.

      Na zakończenie należy dodać, iż wszystkie wyżej wymienione opcje są częścią systemu imigracyjnego Kanady, który w ostatnich latach (a nawet miesiącach) ulega znacznej modyfikacji, a zatem osoby, które traktują uzyskanie pozwolenia na pracę jako pierwszy krok do uzyskania pobytu stałego w Kanadzie (a jest ich zdecydowana większość), powinny upewnić się, iż są na bieżąco z tymi zmianami. Pragniemy podkreślić, że pomimo następujących zmian i zaostrzeń imigracyjnych wykwalifikowany pracownik z Polski z kilkuletnim stażem pracy w poszukiwanym zawodzie mający ofertę pracy od tutejszego pracodawcy powinien być w stanie w dalszym ciągu skutecznie uzyskać pozwolenie na pracę w Kanadzie.

Janusz Puźniak

Barrister and Solicitor (Ontario, Canada)

Attorney at Law (Missouri and New York, USA)

905-890-2112, 416-999-3023

Inwestujmy, kupujmy!

- Otrzymaliśmy pytanie od słuchaczy. Mamy oboje ponad 50 lat, posiadamy "townhouse" w Brampton ("condo"), który spłacimy całkowicie w tym roku. Ponieważ chcielibyśmy zwiększyć wartość naszej nieruchomości przed przejściem na emeryturę, mam pytanie. Czy sprzedać nasz obecny "townhouse" i zainwestować w kupno "freehold" w innym dobrym miejscu?

      Maciek Czapliński: Zacznę od tego, że osobiście uważam, że dzisiejsza 50-tka – to jak kiedyś 40-tka, a może nawet lepiej. Sam mam bliżej do 60-tki, ale czuję się jak 25-latek. Nie znaczy to wcale, bym zachęcał do odkładania decyzji inwestycyjnych na później, bo tak naprawdę im szybciej je zrobimy – tym szybciej będziemy mogli cieszyć się "wolnością".

      Otóż typowe jest, że wielu z nas marzy o tym, by spłacić pożyczkę i mieszkać bez długów. Ja to szanuję i nie ma nic złego w takim podejściu. Natomiast pomysł, by zwiększać swoje własne "equity" poprzez kupienie następnego, lepszego i jednocześnie droższego domu, jest tym, o czym wielokrotnie wspominałem i promowałem. O co w tym wszystkim chodzi?

      Nikt nie może podważyć argumentu, że inwestycja w nieruchomości jest zwykle inwestycją długoterminową, ale również jedną z najbardziej bezpiecznych. Często się dzieje, tak jak w pytaniu. Spotykam klientów, którzy dawno już spłacili nieruchomość zakupioną lata temu, która na dzień dzisiejszy jest warta na przykład 300.000 dol. Jeśli jest to tak jak w przypadku pytania o "townhouse condo" – miesięczne opłaty, których nie jesteśmy w stanie uniknąć, wynoszą prawdopodobnie około 800 dol. W rozbiciu na szczegóły (przybliżenia) 250 dol. to "maintenance", 250 dol. "property tax" i 300 dol. "utilities". Mieszkamy w domu ("townhousie"), ale i tak płacimy jak za czynsz. Nasza inwestycja nabiera wartości powoli, zgodnie ze średnim wzrostem "condominium" (około 4 proc. w skali rocznej w ostatnich latach). Wszystkie nasze oszczędności – jeśli je mamy, wpłacamy czasami na GIC albo na "saving account" i zbieramy na emeryturę! W praktyce – najczęściej je po prostu przejadamy!

      Rozważmy teraz inną możliwość. Sprzedajemy nasz "townhouse" i otrzymane 300.000 dol. inwestujemy we "freehold" bliźniak, a jeszcze lepiej dom wolno stojący (najlepiej parterowy z osobnym wejściem) i z potencjałem na tak zwany dodatkowy dochód. Jeśli będzie to dom nawet za 500.000 dol., to "nasz" "mortgage" wyniesie 200.000 dol. – czyli spłata przy obecnych oprocentowaniach wyniesie mniej niż 900 dol. na miesiąc. To jest dokładnie tyle, za ile mogą Państwo przy obecnych cenach wynająć basement. Czyli mamy kogoś, kto płaci za nasz dodatkowy "mortgage" i pracuje na naszą emeryturę. Oczywiście tak zwany "freehold" – nie jest za darmo. Czyli też musimy płacić za podatki i utrzymanie domu. W tym przypadku podatek od nieruchomości będzie na poziomie około 400 dol./mies., świadczenia około 300 dol./mies., ubezpieczenia i inne wydatki około 100 dol./mies. – czyli tyle co w przypadku "condo townhouse". Czyli mamy lepszą inwestycję i te same wydatki miesięczne. Oczywiście jeśli kogoś stać na płacenie więcej – to albo może zakupić jeszcze lepszy (droższy) dom przy tych samych założeniach, albo może zakupić dom bez potrzeby wynajmowania części z niego.

      Niezależnie, który wariant wybierzemy, nie zmienia to faktu, że moim zdaniem, ma ogromne znaczenie, by nie "spoczywać na laurach" i cieszyć się, że mieszkamy w domu spłaconym, ale inwestować (z rozsądkiem) w swoją przyszłość. Dodam jeszcze, że według najnowszych statystyk, przyrost wartości domów wolno stojących był na poziomie 10 proc. w skali roku w ostatnich latach! Warto oczywiście przypomnieć, że przyrost wartości tak zwanego "prime residence" – czyli domu, w którym mieszkamy, jest zwolniony z podatku! Reasumując, czy ktoś może mieć problem z 30-50 tysiącami dol. rocznie "tax FREE money" – ja nie mam żadnych problemów!

      - Czy z decyzją kupna innej nieruchomości zaczekać do ostatecznej spłaty, czy kupić teraz, korzystając z niskich oprocentowań pożyczek hipotecznych?

      - Zdecydowanie NIE! Jest to jeden z najczęstszych błędów popełnianych przez niedoświadczonych inwestorów.

      Prosty przykład. A właściwie dwa. Pamiętam, kilka lat temu miałem klientów, którzy planowali zakup domu, ale mieli 5 proc. wpłaty i obawiając się płacenia ubezpieczenia CMHC, postanowili odłożyć zakup do momentu, kiedy uzbierają 20 proc. na "down payment". Jaki jest efekt? Taki, że ciągle zbierają pieniądze i nie uzbierali nawet 10 proc., a w tym czasie nieruchomości wzrosły o prawie 30 proc.!

      Podobnie ma się sprawa ze spłacaniem "resztki" pożyczki hipotecznej. Spłacenie na przykład pozostających 40.000 – 50.000 dol. pożyczki, szczególnie jeśli płacimy tylko minimum, może potrwać lata. W tym czasie – jeśli spłacamy nasz "townhouse" – nabiera on 3-5 proc. rocznie od na przykład sumy 300.000. Jeśli jednak zrobimy ruch i zakupimy nieruchomość z potencjałem za 500.000 dol. (jak w przykładzie z pierwszej części) – to jej przyrost wartości będzie szybszy, bo około 10 proc. według obecnych statystyk i będzie liczony od większej sumy.

      Patrząc na liczby i opierając się na obecnych statystykach, dom wolno stojący versus "condo townhouse" – nawet jeśli weźmiemy wariant bardzo zachowawczy, czyli 5 proc. wzrostu w przypadku "freeholds" i 3 proc. wzrostu w przypadku "condo", to na przestrzeni 5 lat obliczenia będą następujące.

      "Condo" wzrośnie na wartości o około 75.000 dol., "freehold" o około 125.000 dol. Czyli dokładnie więcej o 50.000 dol., które pozostało nam do spłaty. Zamiast próbować spłacić 50.000 dol. z resztki pożyczki (co i tak nie będzie łatwe w ciągu 5 lat), mamy szansę zyskać owe 50.000 dol. dzięki przyrostowi ceny nieruchomości!

      Oczywiście – nie każda inwestycja i nie każdy zakup będzie rósł z takim samym potencjałem. By uniknąć chybionych inwestycji, należy korzystać z pomocy doświadczonych agentów, którzy będą patrzyli na Państwa dobro, a nie na to, by szybko zarobić "commission". W tym biznesie łatwo popełnić błąd i działanie w pośpiechu, bez właściwej porady, powoduje często ogromne straty.

      Często widzę przykłady, kiedy klienci zwabieni chęcią uniknięcia płacenia "commission" podejmują decyzję na własną rękę, po czasie dopiero odkrywając swoje błędy!

      Szanowni Państwo, poprzez lata byłem zaangażowany w ponad 4000 transakcji zakupu i sprzedaży. Czy ktoś, kto robi to po raz pierwszy czy dziesiąty, nie podejmuje ryzyka?

Maciek Czapliński

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Mississauga

Gdy dotknie Cię choroba lub wypadek

W naszym polonijnym środowisku temat ubezpieczeń budzi szereg kontrowersji, wywołuje animozje, a czasami wręcz negatywne nastawienie. Ma swoich zagorzałych przeciwników, jak i zwolenników. Często ludzie zadają mi pytanie: po co się w ogóle ubezpieczać?

      - W moim wieku, mam dopiero 30 lat, nie spodziewam się raczej żadnej choroby. Wypadek - może się zdarzyć, ale raczej nie mnie, panuję nad tym, co robię, mam doskonały refleks i orientację. Mnie nie może się nic przytrafić, w moim wieku... pan chyba żartuje, choroba, śmierć, to nie pod tym adresem, to mnie nie dotyczy... itd. - Ile razy otrzymałem taką odpowiedź. A jak często również słyszę - czy nie lepiej pieniądze wydawane co miesiąc na pokrycie stawki ubezpieczeniowej zainwestować, użyć na wyjazd na "ciepłe południe", wykorzystać na bieżące potrzeby codziennego życia, a takich potrzeb jest przecież bez liku. Co jest znamienne i zastanawiające, że w większości przypadków to ubezpieczenie naszego domu, samochodu, motorówki, cottage'u jest potrzebne i pożądane, a zabezpieczenie siebie, osoby, która "produkuje", tworzy dochód, niezbędny do zakupu i utrzymania powyższych dóbr materialnych, nie jest dla niektórych konieczne, no bo przecież kosztowne.

      Jeżeli dotknie nas jakiś niespodziewany wypadek, choroba, a do tej pory nie zadbaliśmy o nasze personalne ubezpieczenie, to na nic nasze nabyte dobra, cały majątek, bo i tak nie sprostamy finansowo kosztom ich utrzymania. Zabraknie "producenta dochodu", który ma to wszystko opłacić. Dlatego też, nie lekceważcie potrzeby posiadania indywidualnego zabezpieczenia waszego zdrowia, bo w chwili choroby lub wypadku jest już za późno na podjęcie tej decyzji. Proszę zastanowić się i uczciwie odpowiedzieć sobie na poniższe pytania, pozwalające wam przeanalizować i określić wasze potrzeby (szczególnie dotyczy "self-employed"):

      - Czy kiedykolwiek myślałeś o tym, co wydarzy, zmieni się w stylu twojego życia, jeżeli niespodziewany wypadek lub choroba nie pozwoli ci otrzymywać dochodu z twojej pracy, choćby od jutra?

      - Jak długo możesz finansowo przetrwać bez dochodów... miesiąc, rok?

      - Skąd mógłbyś otrzymywać pieniądze na pokrycie kosztów leczenia: z oszczędności (jeżeli je posiadasz), planu emerytalnego (jeżeli go otworzyłeś wcześniej), karty lub linii kredytowej (jeżeli nie jest w pełni wykorzystana)?

      Weź pod rozwagę, że twoje możliwości tworzenia, zarabiania pieniędzy, utrzymania się przy życiu i zabezpieczenia materialnego są ważne dla ciebie i twoich najbliższych. Stąd pytanie: co zrobiłeś, żeby to zabezpieczyć?

      Ubezpiecz się już dzisiaj (!), bo nie wiesz, co może wydarzyć się jutro. Prawdopodobieństwo wystąpienia wypadku lub choroby rośnie z wiekiem osoby, zaś możliwości zakupu planu "disability insurance" maleją, kiedy stajemy się starsi. Ubezpieczenie indywidualne od wypadku i choroby, oprócz dodatkowych ofert, obejmuje głównie dwa podstawowe elementy; "accident insurance", znane również jako "injury" - wypłacany na wypadek nagłego, niespodziewanego zdarzenia, oraz "sickness insurance" - w przypadku choroby. Dostarczają nam one zabezpieczenia w formie miesięcznych wypłat benefitów, kiedy nie będziemy w stanie wykonywać naszej pracy zarobkowej. Miesięczne benefity wahają się średnio od 500 do 6000 dol. Okres, od którego nabywamy uprawnienia do wypłaty tzw. "waiting period" - przeważnie wynosi od 0 do 120 dni. W zależności od polisy, kompania ubezpieczeniowa płaci benefity przez 2 lata, 5 lat lub do wieku 65 lat.

      Główne cechy "disability insurance":

      - zamiana naszych dochodów, zarobków w momencie zaistnienia choroby lub wypadku. Suma otrzymanego benefitu nie przekracza w zasadzie 2/3 aktualnych zarobków;

      - stawka ubezpieczeniowa zależy nie tylko od wieku, stanu zdrowia, stylu życia, ale głównie od sumy ubezpieczenia i rodzaju wykonywanej pracy. Im bardziej niebezpieczna praca, tym wyższa stawka ubezpieczeniowa;

      - płacone benefity, poza pewnymi wyjątkami, nie podlegają opodatkowaniu w planach indywidualnych;

- po 65. roku życia ubezpieczenie może być kontynuowane i często modyfikowane, jeżeli ubezpieczony dalej pracuje.

Tadeusz Niemiec

tel. 416-939-3770

e-mail:

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.