Kanada wzmogła liczbę deportacji, przyspieszane są także procedury wysyłania imigrantów do kraju pochodzenia. Czasy się zmieniły, kiedyś na wezwanie deportacyjne czekało się latami. Wiele osób nigdy nie było wezwanych, by otrzymać nakaz opuszczenia Kanady z powodu złamania przepisów imigracyjnych lub nieposiadania już imigracyjnego statusu. Nie było nawet wystarczającej liczby oficerów porządkowych, najszybciej usuwano z Kanady przestępców, czyli takich, którzy zagrażali bezpieczeństwu kanadyjskiego społeczeństwa. Służby porządkowe zwiększyły jednak liczbę pracowników, co w efekcie zwiększyło także liczbę imigracyjnych akcji porządkowych.

Kiedyś rząd kanadyjski nie tak bardzo interesował się nieudokumentowanymi imigrantami. Wspominam te czasy, kiedy praca doradców i adwokatów imigracyjnych była o wiele prostsza i o wiele mniej stresująca.

Nadeszły jednak inne czasy. Każdego roku coraz więcej osób jest aresztowanych, przetrzymywanych w imigracyjnych więzieniach i w konsekwencji deportowanych. W zeszłym roku aresztowano około 10 000 osób. Liczba ta zwiększy się dlatego, że zmieniające się nieustannie prawo, zaostrzające się przepisy i procedury, a także decyzje odmowne powodują wzrost akcji porządkowych. Ile należy czekać na deportację? To zależy od sytuacji prawnej i indywidualnej.

Co się obecnie dzieje w aresztach imigracyjnych? Zacznę może od tego, kto jest w nich przetrzymywany. Prawo pozwala aresztować i zatrzymać w więzieniu imigracyjnym między innymi:

– osoby które przegrały sprawę o azyl (refugee) i nie opuściły Kanady w określonym czasie,
– osoby, które nie stawiły się na wezwania, nie wykazują współpracy z urzędem czy policją imigracyjną,
– osoby, które zostały przyłapane na nielegalnej pracy,
– osoby, które pozostały bez ważnej wizy,
– osoby zatrzymane na granicy itp.

Ogólnie zatem imigranci, którzy popełnili wykroczenia imigracyjne. Imigrantów, którzy nie tylko złamali prawo imigracyjne, ale także kryminalne, przetrzymuje się w innym areszcie, o większym standardzie bezpieczeństwa, co ciekawsze, do więzienia trafiają mężczyźni, kobiety, a także dzieci.

Istnieją także przypadki imigrantów, którzy z pewnych powodów nie mogą powrócić do kraju pochodzenia, a rząd kanadyjski także obawia się ich uwolnienia, a także braku kooperacji i nie tylko dlatego, że są niebezpieczni, ale zwyczajnie dlatego, że mogą się ukryć i nie dostosować się do prawa... Jeśli urzędnik jest przekonany, że osoba nie stawi się na wezwanie lub deportację, nakazuje imigracyjny areszt.

Jak długo niektórzy, zwykli nieudokumentowani imigranci przebywają w areszcie imigracyjnym? Większość (około 75 proc.) uwięzionych imigrantów wychodzi na wolność w kilka dni, niektórzy po tygodniach, ale są także tacy, którzy spędzili już w imigracyjnym areszcie 5 czy 7 lat. Przypadki dość rzadkie, ale istnieją. Na szczęście żaden z naszych rodaków nie znalazł się w takiej sytuacji. Warto zwrócić uwagę na to, że według prawa międzynarodowego, nie powinno się osoby, która nie jest kryminalistą, a jedynie zwykłym nieudokumentowanym imigrantem, przetrzymywać tak długo w więzieniu. Ograniczenie wolności w sposób nieokreślony i jedynie za przewinienie imigracyjne może w pewnym sensie stanowić naruszenie podstawowych praw człowieka. Jednak w każdym państwie istnieją własne prawa i dość ciężko jest nakazać prawem międzynarodowym ich zmianę, nawet w Kanadzie.

Jak podaje kanadyjska prasa, organizacja "The Immigration Detention Network", zajmująca się problematyką nieudokumentowanych imigrantów, wystąpiła z oficjalną skargą przeciwko praktykom kanadyjskiego rządu, przetrzymującego niektórych imigrantów latami w areszcie imigracyjnym, do Komisji Praw Człowieka. Nie wiem jeszcze, jaki będzie rezultat. Nie znam także dokładnie powodów tak długiego przetrzymywania i niemożności deportacji, niekiedy wynika to z sytuacji politycznej innego kraju, braku dokumentów tożsamości.

Na zakończenie jeszcze jedna ciekawostka prawna, Kanada udziela azylu osobom, które otrzymały karę śmierci w innym państwie. Kanadyjskie prawo nie uznaje bowiem kary śmierci i dlatego deportacja takiej osoby często równa jest egzekucji. Osoby te są jednak więzione dożywotnio w kanadyjskich więzieniach.

Izabela Embalo
licencjonowany doradca prawa imigracyjnego
OSOBY ZAINTERESOWANE IMIGRACJĄ DO KANADY – pobytem stałym, wizą pracy, studiów, PROSIMY O KONTAKT: TEL. 416 515-2022, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony:
www.emigracjakanada.net
Posiadamy uprawnienia notarialne do poświadczania dokumentacji podań imigracyjnych.
Przyjmujemy także w niektóre weekendy i wieczory. Dwie dogodne lokalizacje (Toronto oraz Etobicoke).
Współpracujemy ze specjalistami prawa rodzinnego oraz kryminalnego.

– Wiem, że masz doświadczenie w budowie domów. Czy mógłbyś podzielić się kilkoma spostrzeżeniami na ten temat?

Sam proces wybudowania domu dla kogoś, kto to już robił, nie jest aż tak skomplikowany, natomiast robienie tego na własną rękę po raz pierwszy może być bardzo ryzykowne i KOSZTOWNE.

Zanim zaczniemy budować wymarzony dom, najpierw musimy mieć miejsce, na którym będziemy to robić. Czyli działkę budowlaną. Jak wiadomo, dziś znalezienie pustej działki w mieście jest prawie niemożliwe. Najczęściej musimy kupić stary dom, by go zburzyć lub rozbudować. Często na tym etapie – czyli wyborze miejsca – popełniamy największy błąd. Często by "zmniejszyć" koszty całej inwestycji – idziemy na kompromis i wybieramy tańszą, ale za to gorszą lokalizację. Zapominając, że trzy najważniejsze składniki przy zakupie (lub budowie) domu to – lokalizacja, lokalizacja i jeszcze raz lokalizacja.

Widzę często ludzi, którzy kupili działkę w słabej okolicy i wybudowali tam największy i najładniejszy dom w nadziei, że go sprzedadzą z zyskiem. Liczą oni na to, że ceny okolicy szybko pójdą w górę, jak pojawi się tam "custom home". Są dwa powiedzenia. Jedna jaskółka wiosny nie czyni i często nawet jeden, dwa czy trzy nowe domy wcale nie muszą spowodować wzrostu cen w okolicy. Drugie stwierdzenie jest takie, że lepiej mieć mniejszy i tańszy dom w dobrej okolicy niż najlepszy w słabej okolicy. Chyba nie muszę tłumaczyć dlaczego. Tak więc wybór miejsca – jest jedną z najważniejszych decyzji.

Następna sprawa to projekt. Jest to, moim zdaniem, następny etap, w którym popełnianych jest najwięcej błędów. Większość potencjalnych inwestorów traktuje projekt i usługi architekta jako zło konieczne. Potrzebny jest kto,ś by narysował plany, które potrzebne są do zaczęcia budowy. Jak to zrobić, by było to tanio? Kto by tam chciał płacić za jakiś papier poważne pieniądze? Najlepiej w ogóle wziąć jakiś pomysł z gazety czy od buildera i po prostu przerobić i dostosować do miejsca. To jest niestety typowe podejście – dlatego wiele "custom homes" przypomina typowe domy na subdivisions – i rzadko naprawdę domy są przemyślane i dostosowane do indywidualnych potrzeb. Oczywiście cudów się nie wymyśli, ale dobry i przemyślany projekt, po pierwsze, może spowodować oszczędności już w samej fazie budowania, ale również będzie dawał nam więcej satysfakcji na co dzień i zwykle się znacznie lepiej sprzedaje niż typowy klocek. Wynagrodzenie za pracę architektów różni się znacznie i może wynosić od 5000 do 50.000 dol. za projekt. Jest to sprawa umowna i zwykle wielu architektów czy projektantów bazuje cenę na stawce dolarowej od stopy projektowanego domy. W całości kosztów budowy – jest to naprawdę znikome, ale jak wspomniałem, dobry projekt znacznie podnosi wartość domu. Sam proces projektowy trwa kilka miesięcy i tu nie warto się spieszyć, gdyż decyzje projektowe mają bezpośredni wpływ na efekt całościowy. Ja zwykle sugeruję przeznaczyć na to do trzech miesięcy. W tym czasie architekt nie tylko wymyśla koncepcję, ale również przygotowuje tak zwane "working drawings" – czyli rysunki, które pójdą do miasta do zatwierdzenia. W tym też czasie rysunki są zwykle sprawdzane przez inżyniera strukturalnego oraz robione są rysunki robocze systemu ogrzewczo-chłodzącego (HVAC). Jak rysunki są już gotowe do złożenia do miasta, następuje proces zatwierdzania. Aplikację o "permit" składa się w urzędzie miejskim (building department) i koszt jest zwykle wyliczany jako 1 proc. przewidywanych kosztów budowy. Niektóre miasta mają swoje własne typowe stawki kosztów budowy, na podstawie których dokonywane są obliczenia. Inne miasta polegają na deklaracji aplikanta co do przewidywanych kosztów.

Niestety, w zależności od miasta, dalszy proces może przebiegać zupełnie inaczej. To znaczy, każde miasto ma inną szybkość, z jaką pracują tam urzędnicy. Niestety, najgorszym miastem moim zdaniem jest Mississauga. Na drugim miejscu jest Etobicoke. W Mississaudze jest tak rozbudowana biurokracja, że proces zatwierdzania projektów przebiega często w nieskończoność. Są oczywiście wyjątki w regule, ale zamiast zwykle deklarowanych przy składaniu 2-4 tygodni,najczęściej są to 2-4 miesiące. Jeśli jeszcze nasz projekt zlokalizowany jest poniżej QEW, to sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej. W tym rejonie wymagany jest najczęściej dodatkowy etap, zanim "building permit" zostanie wydany. Jest to tak zwany "site plan approval". Są to wstępne rysunki pokazujące, jak nasz proponowany dom ma wyglądać (rzuty i elewacje), oraz bardzo szczegółowa mapka lokalizacyjna pokazująca, jak nasz proponowany dom będzie osadzony na działce. Ten proces łatwo może wydłużyć nasze oczekiwanie o następne 2 miesiące (w Mississaudze) plus niestety ostatnio drastycznie zdrożał i koszt wynosi około 4500 dol., kiedy do niedawna była to 1/3 tej sumy.

Miastem, w którym załatwia się projekty szybko i sprawnie, jest Oakville. O ile w Mississaudze wszystkie zmiany muszą być składane ponownie jako rewizje, które urzędnik zobaczy, jak będzie miał czas czy ochotę, to w Oakville wszelkie zmiany są zwykle dyskutowane z plan examinatorem na miejscu i często wystarczy wrysować zmianę przy nim i postawić inicjał. Tak to powinno wyglądać. Wstyd dla Mississaugi! Urzędnicy sprawiają tu wrażenie, jakby pracowali za karę! Jeszcze łatwiej proces ten może przebiegać poza miastem. Zwykle urzędy w Caledon czy Halton Hills są bardzo sprawne i przychylne nowym aplikacjom. Ostatnio załatwiałem pozwolenie w Haliburton i tam wszystko było zatwierdzone w ciągu 10 dni! Brawo!

Jak już złożymy projekt do miasta i wiemy, że mamy kilka tygodni, zanim zostanie on zatwierdzony, warto zastanowić się jak chcemy zorganizować samą budowę.

W naszym środowisku mamy wielu bardzo dobrych kontraktorów, którzy często budują albo dla siebie, albo na zlecenie, i warto z ich pomocy skorzystać. Jeśli jednak ktoś chce to robić na własną rękę, to wówczas zaczynają się tak zwane schody.

Wiadomo, że każdy dom składa się z bardzo dużej liczby zróżnicowanych elementów i sam proces budowy jest rozbity na różne etapy. Często musimy zacząć od wyburzenia starego domu, następnie wykopy, fundamenty, ściany piwniczne, dreny, izolacja, zasypanie wykopów, framing... itd. Dla kogoś, kto wie, co robi, to proste, dla nowicjuszy to ciężka nauka, która kosztuje. A koszty za poszczególne elementy od jednego subkontraktora do drugiego potrafią się różnić bardzo znacznie. Często,subkontraktorzy, widząc, że właściciel, który chce wybudować swój własny dom nie ma jeszcze doświadczenia, są bezlitośni i często zawyżają stawki. Na początku, kiedy zaczynamy budowę i nie mamy doświadczenia – pieniądze idą bardzo szybko i może się okazać, że budżet jest znacznie przekroczony i zabraknie pieniędzy na prace wykończeniowe.

Wielu z "budujących", by uniknąć takiej sytuacji, próbuje zatrudnić kontraktora, podpisując kontrakt na całość budowy wraz z elementami wykończeniowymi. Jest to oczywiście dobry pomysł, ale też jest tu wiele kruczków. Po pierwsze, by to zrobić, należy doskonale orientować się w szczegółach, czego chcemy. Na etapie wstępnym czyli wykopów, framingu, czy nawet elewacji, jest to jeszcze dosyć proste, ale kiedy przychodzi do prac wykończeniowych mogą pojawić się spore problemy. Wiadomo, że kontraktor nie chce stracić na budowie i chce zarobić, dlatego będzie szukał oszczędności, gdziekolwiek jest to możliwe.

Tańsze materiały, tańsze okna, płytki, dach itd. Właściciel często musi zgadzać się na takie materiały czy rozwiązania, jakie mu proponuje budowniczy, albo dopłacać ekstra za lepsze. Powoduje to ciągły stres i częste nieporozumienia.

Moim zdaniem, znacznie lepszym rozwiązaniem jest zatrudnienie głównego wykonawcy, któremu płaci się ustaloną z góry stawkę. Jest to czasami ustalona suma, ale najczęściej jest to procent od kosztów budowy i materiałów. Jest to oczywiście umowna suma, ale najczęściej jest to zakres 10-15 proc. Jak to pracuje i dlaczego jest to moim zdaniem lepsze rozwiązanie? Otóż, po pierwsze, mamy lepszą kontrolę nad tym, ile płacimy za poszczególne etapy ba na każdym możemy poprosić naszego menedżera o kilka wycen od różnych subkontraktorów. Sami też możemy dla porównania uzyskać podobne wyceny. To samo dotyczy materiałów wykończeniowych. Możemy wybierać to, co jest najtańsze, albo to co jest najlepsze i najbardziej przez nas pożądane. Nie musimy się obawiać jak w poprzednim rozwiązaniu, że kontraktor zmusza nas do tego, co jest korzystne dla niego, a nie dla nas. Wszelkie oszczędności, które wynikną ze znalezienia okazyjnych materiałów albo tańszych wykonawców, pozostają w naszej kieszeni. Jest jeszcze jedna zaleta – jeśli okaże się, że menedżer nie spełnia naszych oczekiwań albo nie jest do końca uczciwy – łatwiej jest taki związek zakończyć niż w przypadku, kiedy mamy wykonawcę na całość za ustaloną cenę. Znacznie trudniej jest wówczas znaleźć chętnego do zakończenia budowy.

Maciek Czapliński