Sama długo zwlekałam z napisaniem testamentu, więc wiem, jak to jest. Mało kto lubi myśleć o własnej śmierci. Niemniej jednak czasem jest to konieczne.

Każdy, kto ma nieletnie dzieci, powinien poświęcić chwilę czasu na zastanowienie się nad tym, co się z nimi stanie w przypadku jego śmierci. Dotyczy to zwłaszcza osób wychowujących dzieci samotnie, chociaż trzeba też wziąć pod uwagę scenariusz, w którym dzieci jednocześnie tracą dwoje rodziców.

W pierwszej części niniejszego artykułu omówiliśmy główne aspekty umów między współudziałowcami spółki akcyjnej w Kanadzie (Shareholders Agreements) oraz znaczenie tych dokumentów. W niniejszej części omawiamy w skrócie najważniejsze elementy tych dokumentów.

Typowy Shareholders Agreement reguluje zasady dotyczące następujących aspektów funkcjonowania corporation:

1. Uzgodnienie zasad głosowania współudziałowców w określonych sprawach firmy

W dzisiejszym artykule omówię problematykę odpowiedzialności spadkobierców za długi spadkowe spadkodawcy. Śmierć dłużnika otwiera drogę do dochodzenia niespłaconych wierzytelności od jego spadkobierców. Po pokonaniu kilku formalności, wierzyciel może dzięki temu nawet zwiększyć swoje szanse na spłatę zadłużenia.

Zobowiązania co do zasady nie gasną wraz ze śmiercią dłużnika. Za ich spłatę odpowiadają spadkobiercy. Jeśli spadku nie przejmie nikt z rodziny lub powołanych testamentem – ostatecznie zrobi to właściwa gmina lub Skarb Państwa. Zawsze jest więc do kogo się zwrócić o spłatę długu. Szczegółowe zasady odpowiedzialności spadkobierców zależą jednak od etapu postępowania spadkowego i sposobu przyjęcia spadku. Wierzyciel powinien ustalić, od kogo, do jakiej wysokości i z jakiego majątku może egzekwować długi zmarłego.

Z czego można prowadzić egzekucję

Do chwili przyjęcia spadku, spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku. Jego majątek osobisty jest więc bezpieczny. Na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku ma sześć miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o śmierci spadkodawcy; wyjątkowo – od momentu, w którym dowiedział się o odnalezieniu testamentu lub o odrzuceniu spadku przez osobę, które skutkuje jego dojściem do dziedziczenia. W tym okresie wierzyciel może windykować należność, ale ewentualna egzekucja ogranicza się do przedmiotów wchodzących w skład spadku. Po upływie 6 miesięcy (o ile wcześniej spadkobierca nie złożył oświadczenia), wierzyciel może już sięgać do całego majątku spadkobiercy. Nie musi więc ograniczać się z egzekucją do przedmiotów wchodzących w skład spadku. Te mogą być trudno zbywalne lub mało warte. Prawem wierzyciela jest sięgnięcie do wszystkich składników majątku spadkodawcy, także tych, które nie wchodziły do spadku (np. rachunków bankowych spadkobiercy).

Do jakiej wysokości można oczekiwać zaspokojenia

Nie zawsze spadkobierca odpowiada za długi w pełnej wysokości. Spadek można przyjąć wprost, z dobrodziejstwem inwentarza, lub go odrzucić. W tym ostatnim przypadku, osoba odrzucająca spadek w ogóle nie odpowiada za długi (ale spadek przechodzi na kolejnych potencjalnych spadkobierców, a w ostateczności – na właściwą gminę lub Skarb Państwa).

W razie prostego przyjęcia spadku, spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe bez ograniczenia. Nawet jeśli spadek nie przedstawia żadnej wartości, spadkobierca musi spłacić wszystkie długi w pełnej wysokości.

W razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, spadkobierca odpowiada za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku. W takim wypadku, przed przystąpieniem do egzekucji spisuje się inwentarz spadkowy. Z reguły robi to komornik z polecenia sądu. Od spadkobiercy można ściągnąć tylko tyle, ile warte są aktywa spadkowe. Teoretycznie spadkobierca w najgorszym wypadku wychodzi więc na przysłowiowe "zero". Teoretycznie, bo wierzyciel – choć do określonej w spisie inwentarza kwoty – może się zaspokoić także z majątku spadkobiercy, który nie pochodzi ze spadku. Musi się jednak pogodzić z tym, że niezaspokojonej w ten sposób części wierzytelności nikt mu już nie zwróci.

W przypadku niezłożenia przez spadkobiercę w terminie sześciu miesięcy żadnego oświadczenia jest on uznawany za przyjmującego spadek wprost. Jednakże gdy spadkobiercą jest osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych (np. niepełnoletnia) albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna – brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Jeśli którykolwiek ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, pozostali milczący są także uznawani za przyjmujących spadek z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe. Z mocy ustawy, w braku innych spadkobierców, z dobrodziejstwem inwentarza przyjmują też spadek gmina albo Skarb Państwa.

Odpowiadają wszyscy spadkobiercy

Często do dziedziczenia dochodzi więcej niż jedna osoba (np. małżonek i dzieci zmarłego). Zwiększa to szansę na skuteczną egzekucję. Do chwili działu spadku wszyscy ponoszą bowiem solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Na tym etapie nie ma więc znaczenia, w jakim ułamku który z nich dziedziczy. Wierzyciel może wybrać, czy dochodzić całej spłaty od jednego ze spadkobierców, kilku lub wszystkich naraz. Każdy jest zobowiązany spłacić cały dług. Jeżeli jeden ze spadkobierców spełni świadczenie, może oczekiwać rozliczenia z pozostałymi, ale to już nie interesuje wierzyciela. Od chwili działu spadku, spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów. Od tego momentu trzeba więc podzielić dochodzoną należność pomiędzy wszystkich spadkobierców – stosownie do ułamku, w którym każdy z nich nabył spadek.

Krąg spadkobierców, sposób przyjęcia przez nich spadku, jak w końcu to, w jakim ułamku spadek nabyli, wynika z postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku (ew. z aktu poświadczenia dziedziczenia). Prawem wierzyciela jest uzyskanie odpisów tych dokumentów lub zainicjowanie postępowania prowadzącego do stwierdzenia nabycia spadku.

Podsumowując, należy pamiętać, iż otrzymanie spadku nie zawsze wiąże się z samymi przysporzeniami. Jak najszybciej po śmierci spadkodawcy powinniśmy się zainteresować majątkiem spadkowym i po uzyskaniu informacji o istnieniu jakiegokolwiek zadłużenia przekalkulować, czy spadek nam się w ogóle opłaca.

W razie braku znajomości polskich przepisów polecam zwrócenie się do polskiego adwokata, który zawsze udzieli fachowej pomocy w tych ważnych życiowo sprawach.

Monika Skrzypek-Paliwoda
Adwokat
prowadząca w Polsce sprawy z zakresu prawa spadkowego

Kancelaria Adwokacka w Polsce
SEMPER LEX Prawo i Podatki
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.semperlex.pl
tel. 660-464-896

Szanowni Czytelnicy,

przedstawiam Państwu kolejny artykuł z cyklu "POWROTY" – cyklu dobrze przyjętego przez Czytelników "GOŃCA".

Zanim podejmiemy decyzję o zakupie nowego mieszkania czy domu w Polsce, należy dokładnie sprawdzić wiarygodność dewelopera i przeanalizować wszystkie dokumenty dotyczące inwestycji. Niektóre dane o przedsiębiorcy oraz inwestycji możemy uzyskać z powszechnie dostępnych rejestrów, tj. Krajowego Rejestru Sądowego albo z księgi wieczystej nieruchomości. Innych dane powinien nam dostarczyć deweloper, np. pozwolenie na budowę. Dane o inwestorze działającym w formie spółki prawa handlowego uzyskamy w Krajowym Rejestrze Sądowym, m.in. jej siedzibę, dane wspólników, sposób reprezentacji. Może się też zdarzyć, iż firma działa na rynku przez wynajętego pełnomocnika, np. przez pośrednika w obrocie nieruchomościami. W takiej sytuacji powinien on nam okazać oryginał dokumentu pełnomocnictwa. Niektórzy deweloperzy prowadzą działalność jako osoby fizyczne lub spółki cywilne i wtedy są zarejestrowani jedynie w ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez organy gminy. Rejestry te są również jawne i powszechnie dostępne. W celu sprawdzenia wiarygodności finansowej dewelopera możemy go poprosić o sprawozdanie finansowe firmy za ostatni rok, zaświadczenia z ZUS i US o niezaleganiu w opłacaniu składek ubezpieczeniowych i podatków.

Sama inwestycja również wymaga sprawdzenia. Deweloper powinien nam okazać pozwolenie na budowę nie starsze niż trzyletnie. Pozwolenie na budowę zatwierdza bowiem projekt budowlany dewelopera. Wszelkie niezbędne informacje o nieruchomości znajdziemy w księdze wieczystej, która w większości kraju jest elektroniczna. Aby dokonać sprawdzenia stanu prawnego nieruchomości, musimy znać dokładny numer księgi. Urzędowym poświadczeniem stanu prawnego nieruchomości jest odpis księgi wydany przez Sąd wieczystoksięgowy. Księga wieczysta prowadzona jest przez sąd rejonowy, w okręgu którego znajduje się nieruchomość. Księga składa się z czterech części (działów), w których zapisane są różne informacje o nieruchomości. I tak, dział pierwszy to opis nieruchomości, dział drugi to informacja o aktualnym właścicielu, dział trzeci zawiera wpisy dotyczące ograniczonych praw rzeczowych czyli np. służebności drogi koniecznej, zaś dział czwarty zawiera informację o obciążeniach hipotecznych nieruchomości. Sprawdzanie księgi wieczystej najlepiej zlecić fachowcowi, który zna się na prawie, ponieważ każda drobna informacja, a nawet podkreślenie wymaga dokładnego sprawdzenia. Nie zawsze również wszystkie wpisy są widoczne od razu, czasem istnieją tylko wzmianki o złożonych wnioskach jeszcze niewpisanych. Stan nieruchomości ujawniony w księdze korzysta z rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych.

Oznacza to, iż jest on dla nabywcy wiążący, nawet gdyby był niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym. Chyba że była jakaś wzmianka w księdze lub nabywca był w złej wierze, tj. wiedział o niezgodności.

Przed zakupem należy zasięgnąć informacji o naszym deweloperze w ogólnie dostępnych źródłach, np. przez Internet. Obejrzeć jakieś jego inwestycje, posłuchać opinii wcześniejszych nabywców. Należy również obejrzeć okolicę budowy naszej nieruchomości, czy są szkoły, sklepy, dogodna komunikacja miejska, drogi dojazdowe do osiedla. Należy również sprawdzić stan zaawansowania budowy, czy widać pracujące ekipy, dostawy materiałów budowlanych.

Po przyjrzeniu się deweloperowi oraz inwestycji należy skupić się na umowie, którą oferuje nam do podpisania deweloper. Sprawdzenie zapisów takiej umowy najlepiej zlecić polskiemu prawnikowi, który dokładnie zna przepisy prawa i łatwo wyłapie czekające nas pułapki. W trakcie budowy podpisujemy najpierw umowę deweloperską, a dopiero po wybudowaniu nieruchomości umowę przenoszącą na nas własność. Umowę taką należy dokładnie przeczytać i przeanalizować, można również negocjować jej treść. Umowa deweloperska nie musi mieć formy notarialnej, choć forma ta jest bezpieczniejsza dla nabywcy. Pamiętajmy jednak, iż notariusz nie ma obowiązku sprawdzania stanu prawnego nieruchomości w księgach wieczystych oraz nie bada treści umowy pod kątem korzyści dla naszej osoby. Dlatego też treść takiej umowy, wcześniej udostępnionej nam przez dewelopera, bezwzględnie powinniśmy skonsultować z polskim adwokatem. Koszty umowy notarialnej ponosi zwykle kupujący.

W każdej umowie deweloperskiej powinny znaleźć się zapisy określające dewelopera i kupującego, dokładny adres inwestycji i opis części składowych mieszkania, opis standardu wykończenia oraz użytych materiałów, a także precyzyjne określenie ceny (netto i brutto). W umowie należy dokładnie ustalić harmonogram wpłat. Cena za mieszkanie powinna być określona jako cena za 1 m kw. W umowie należy również wskazać konkretną datę przeniesienia własności nieruchomości na kupującego. W razie opóźnienia należy przewidzieć odpowiednie kary umowne dla dewelopera. Należy pamiętać, iż roszczenie z umowy deweloperskiej zawartej w formie notarialnej o wybudowanie lokalu i przeniesienie jego własności na kupującego może być wpisane do księgi wieczystej nieruchomości, co znacząco wzmacnia prawa kupującego w przypadku nieuczciwości dewelopera.

Dużo bezpieczniej jest kupić mieszkanie lub dom już wybudowane przez dewelopera. Przy obecnym zastoju na rynku nieruchomości w Polsce i nadwyżce podaży nad popytem nietrudno już kupić gotowe nieruchomości. W tej sytuacji wpłacamy pieniądze za już wybudowany lokal i od razu deweloper przenosi na nas jego własności w formie notarialnej umowy sprzedaży. Odpada nam więc ryzyko inwestowania własnych środków i oczekiwania na rezultaty pracy dewelopera, które przecież mogą być różne.

Reasumując, proces zainwestowania własnych, często niemałych pieniędzy w kupno upragnionego domu lub mieszkania w Polsce, należy przeprowadzić bardzo ostrożnie. Bezwzględnie należy czytać umowy i korzystać z pomocy polskiego adwokata już na najwcześniejszym etapie transakcji, aby w przyszłości uniknąć problemów i chronić oszczędności swego życia przed nieuczciwymi przedsiębiorcami.

Monika Skrzypek-Paliwoda

Adwokat prowadząca w Polsce sprawy z zakresu nieruchomości
Kancelaria Adwokacka w Polsce
SEMPER LEX Prawo i Podatki
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.semperlex.pl
tel. 660-464-896

Wprowadzenie w życie federalnych i ontaryjskich Child Support Guidelines znacznie uprościło większość kwestii związanych z alimentacją dzieci w Kanadzie. Zgodnie z Guidelines alimenty na dzieci (child support) obliczane są według tabeli, która uwzględnia tylko dwa czynniki: dochód osoby płacącej alimenty i liczba dzieci. Dochód osoby otrzymującej alimenty, czyli tej, z którą dzieci mieszkają, nie ma znaczenia. Jeżeli osoba, z którą dzieci mieszkają, zarabia milion, a rodzic płacący alimenty zarabia 10 tysięcy, to od 10 tysięcy zobowiązany jest płacić alimenty, chyba że rodzic, z którym dzieci mieszkają, z nich zrezygnuje.
W zdecydowanej większości przypadków, alimenty nie są odliczane od dochodu osoby, która je płaci, ani doliczane do dochodu osoby, która je otrzymuje. Jeżeli alimenty płacone są wskutek decyzji sądowej wydanej przed 30 kwietnia 1997 roku lub w oparciu o umowę zawartą przed tą datą, to z reguły, na potrzeby rozliczenia podatkowego, mogą być odliczane od dochodu osoby, która je płaci, i doliczane do dochodu osoby, która je otrzymuje. Jedynie prawnik może udzielić na ten temat wiążącej opinii.

"Czy ja naprawdę muszę mieć umowę separacyjną" – to jedno z najczęściej zadawanych mi pytań, zarówno w sytuacjach służbowych, jak i prywatnych. Krótka odpowiedź brzmi: można się rozstać bez spisania umowy, ale dobrze sporządzona umowa separacyjna w znacznej większości przypadków oszczędza nasz czas, pieniądze, redukuje stres związany z późniejszym dochodzeniem swoich praw oraz obniża ryzyko roszczeń ze strony byłego partnera lub małżonka.

Przedstawiam Państwu kolejny artykuł z cyklu "Powroty". Do tej pory w jego ramach ukazały się następujące artykuły: "Obywatelstwo polskie dla dzieci urodzonych w Kanadzie", "Polskie dokumenty tożsamości", "Rozwód w Kanadzie i jego skutki prawne w Polsce", "Jak nabyć spadek w Polsce – zasady dziedziczenia", "Zachowek – ochrona osób najbliższych przed pominięciem w testamencie", "Jak nabyć własność nieruchomości w Polsce, nie będąc jej właścicielem – instytucja zasiedzenia", "Podział majątku małżonków po rozwodzie – według prawa polskiego", "Testament w Polsce – jak sporządzić ważny dokument", "Ustalenie ojcostwa dziecka – według prawa polskiego", "Obowiązek alimentacyjny wobec dziecka – według prawa polskiego", "Darowizna w Polsce – czyli jak skutecznie przekazać majątek najbliższym za życia", "Dział spadku – według prawa polskiego", "Podatek od spadków i darowizn w Polsce", "Obowiązki alimentacyjne między byłymi małżonkami", "Kontakty z dzieckiem po rozwodzie według prawa polskiego", "Zapis windykacyjny – nowy sposób rozporządzania majątkiem po śmierci", "Sposoby uniknięcia zapłaty zachowku – w świetle polskiego prawa spadkowego", "Odrzucenie spadku jako sposób na uniknięcie długów spadkowych", "Konto bankowe w Polsce – co się z nim dzieje po naszej śmierci?", "Intercyza w Polsce jako sposób na uniknięcie długów współmałżonka", "Spadek po dalekim krewnym – skutki podatkowe", "Bezpieczne przedświąteczne zakupy i inwestycje w Polsce – zanim podpiszesz, czytaj umowy!!!", "Czy rodzice mogą korzystać z prywatnego majątku dziecka w Polsce" oraz "Podstawowe informacje o prowadzeniu działalności gospodarczej w Polsce".

Podatek dochodowy od osób fizycznych płaci się w Polsce m.in. w przypadku uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów, w wypadku gdy odpłatne zbycie nie następuje w ramach działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Zasady rozliczenia, wysokość opodatkowania, czy też możliwość skorzystania z ulg podatkowych przy odpłatnym zbyciu nieruchomości zależy od daty nabycia danej nieruchomości. Rozróżnienie to nastąpiło na skutek dwóch zmian przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w 2007 i 2009 r.

1. Nieruchomości nabyte pomiędzy 1 stycznia 2007 r. a 31 grudnia 2008 r.
Przy sprzedaży tych nieruchomości opodatkowany jest dochód, to oznacza, iż uzyskany ze sprzedaży przychód należy pomniejszyć o koszty nabycia lub wytworzenia tego prawa. Do kosztów tych możemy zaliczyć również udokumentowane nakłady poniesione w czasie posiadania nieruchomości. Gdy nieruchomość ta została nabyta w drodze spadku, do kosztów nabycia możemy zaliczyć zapłacony podatek od spadków i darowizn.
Podatek ze sprzedaży wynosi w tym przypadku 19 proc. dochodu. Podatek ten należy zapłacić w terminie złożenia zeznania podatkowego za rok, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości (tj. do 30 kwietnia następnego roku). Nie ma na to odrębnego formularza. Sprzedaż tę należy wpisać do jednego z trzech zeznań, tj. PIT-36, PIT 36 L, PIT-38.
Ustawodawca pozwala jednak uniknąć podatku, wprowadzając ulgę meldunkową. Przepisy stanowią, iż wolne od podatku dochodowego są przychody z odpłatnego zbycia, jeżeli podatnik zameldowany był w przedmiotowym lokalu na pobyt czasowy lub stały na okres nie krótszy niż 12 mies. przed datą zbycia. Zbywca może skorzystać z tego zwolnienia, jeśli wykaże wymagany okres zameldowania w przedmiotowym lokalu oraz złoży w urzędzie skarbowym oświadczenie, iż spełnia warunki do zastosowania tej ulgi. Termin złożenia tego oświadczenia jest taki sam jak termin złożenia zeznania z tytułu sprzedaży.

2. Nieruchomości nabyte po 1 stycznia 2009 r.
Od 1 stycznia 2009 roku zlikwidowano ulgę meldunkową, a ustawodawca wprowadził nowe zwolnienie, tzw. ulgę mieszkaniową art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, zgodnie z którą zwolnieniu podlegają dochody ze zbycia mieszkania, które odpowiadają iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie ze sprzedaży mieszkania, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie 2 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiła sprzedaż, przychód uzyskany ze sprzedaży mieszkania został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe.

Wydatki na własne cele mieszkaniowe
Do wydatków na własne cele mieszkaniowe zalicza się m.in. wydatki na: nabycie budynku mieszkalnego, nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego, a także na budowę, adaptację, czy też remont własnego budynku mieszkalnego bądź lokalu mieszkalnego. Za wydatki na własne cele mieszkaniowe uznaje się też wydatki na spłatę kredytu wraz z odsetkami, w tym także tzw. kredytu refinansowego i konsolidacyjnego, zaciągniętych na sfinansowanie własnych potrzeb mieszkaniowych. Przy czym nie ma znaczenia, czy kredyt został zaciągnięty na zbywaną nieruchomość lub prawo majątkowe, czy też na inną inwestycję mieszkaniową, która służyła zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych. Warunkiem jest, by kredyt był zaciągnięty przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia. Nowym zwolnieniem objęte są także wydatki na spłatę kredytu zaciągniętego przed 1 stycznia 2009 r.
W celu rozliczenia sprzedaży nieruchomości należy złożyć do US formularz PIT -39 (do 30.04. następnego roku po sprzedaży) i zapłacić podatek w wysokości 19 proc. od dochodu uzyskanego dzięki sprzedaży. Chyba że podatnik korzysta z ulgi mieszkaniowej – wtedy podatku nie płaci, ale deklarację musi złożyć.

Ze sprzedażą nieruchomości w Polsce warto nieraz poczekać 5 lat, by uniknąć płacenia podatku dochodowego. Przy wcześniejszej sprzedaży należy się liczyć z koniecznością podzielenia się z fiskusem otrzymaną kwotą – co może oznaczać 1/5 gotówki w kieszeni mniej. Jedynym ratunkiem pozostaje wtedy możliwość skorzystania z ulgi meldunkowej lub mieszkaniowej. W przypadku gdy obecność w urzędzie skarbowym wywołuje lęk i obawy, zawsze warto skorzystać z pomocy polskiego adwokata, który zastąpi zainteresowanych w tych przykrych czynnościach.

Monika Skrzypek – Paliwoda
Adwokat prowadząca w Polsce
kancelarię adwokacką
SEMPER LEX Prawo i Podatki
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.semperlex.pl
tel. 660-464-896

Przedstawiam Państwu kolejny artykuł z cyklu "Powroty". Do tej pory w jego ramach ukazały się następujące artykuły: "Obywatelstwo polskie dla dzieci urodzonych w Kanadzie", "Polskie dokumenty tożsamości", "Rozwód w Kanadzie i jego skutki prawne w Polsce", "Jak nabyć spadek w Polsce – zasady dziedziczenia", "Zachowek – ochrona osób najbliższych przed pominięciem w testamencie", "Jak nabyć własność nieruchomości w Polsce, nie będąc jej właścicielem – instytucja zasiedzenia", "Podział majątku małżonków po rozwodzie – według prawa polskiego", "Testament w Polsce – jak sporządzić ważny dokument", "Ustalenie ojcostwa dziecka – według prawa polskiego", "Obowiązek alimentacyjny wobec dziecka – według prawa polskiego", "Darowizna w Polsce – czyli jak skutecznie przekazać majątek najbliższym za życia", "Dział spadku – według prawa polskiego", "Podatek od spadków i darowizn w Polsce", "Obowiązki alimentacyjne między byłymi małżonkami", "Kontakty z dzieckiem po rozwodzie według prawa polskiego", "Zapis windykacyjny – nowy sposób rozporządzania majątkiem po śmierci", "Sposoby uniknięcia zapłaty zachowku – w świetle polskiego prawa spadkowego", "Odrzucenie spadku jako sposób na uniknięcie długów spadkowych", "Konto bankowe w Polsce – co się z nim dzieje po naszej śmierci?", "Intercyza w Polsce jako sposób na uniknięcie długów współmałżonka", "Spadek po dalekim krewnym – skutki podatkowe", "Bezpieczne przedświąteczne zakupy i inwestycje w Polsce – zanim podpiszesz, czytaj umowy!!!" oraz "Czy rodzice mogą korzystać z prywatnego majątku dziecka w Polsce".

W dzisiejszym artykule omówię problematykę prowadzenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorcami prowadzącymi we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową są: osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym odrębne ustawy przyznają zdolność prawną. Za przedsiębiorców należy także uznać wspólników spółek cywilnych w zakresie wykonywanej przez nich działalności.

Wszyscy przedsiębiorcy podlegają wpisowi do Ewidencji Działalności Gospodarczej bądź do rejestru przedsiębiorców zwanego Krajowym Rejestrem Sądowym. Warunki podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej przez osoby fizyczne na terenie Rzeczypospolitej Polskiej regulują przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Organem ewidencyjnym jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta, a wniosek o wpis do ewidencji podlega opłacie. Przedsiębiorcy polscy są wpisywani do ewidencji prowadzonej przez gminę właściwą dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy.

Osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak przedsiębiorcy polscy. Podlegają one rejestracji w ewidencji prowadzonej przez gminę właściwą według głównego miejsca wykonywania tej działalności na terytorium RP. Właściwy organ, dokonując oceny spełnienia wymogów niezbędnych do podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, uznaje wymogi, jakie spełnił przedsiębiorca mający siedzibę na terytorium jednego z ww. państw, aby na terytorium tego państwa mógł podjąć lub wykonywać działalność gospodarczą, w szczególności uznaje certyfikaty, zaświadczenia lub inne dokumenty wydane przez właściwy organ państwa, które potwierdzają spełnienie warunków podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej. Dotyczy to również ubezpieczenia i gwarancji odpowiedzialności zawodowej.
Pozostałe osoby mają prawo podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej tylko w formie spółek komandytowej, komandytowo-akcyjnej, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjnej, a także przystępowania do takich spółek, nabywania ich akcji i udziałów, o ile umowy międzypaństwowe nie stanowią inaczej.

Wszyscy przedsiębiorcy w Polsce podlegają od 2001 r. wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego, który jest scentralizowaną, informatyczną bazą danych składającą się z trzech osobnych rejestrów:
1. rejestru przedsiębiorców,
2. rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
3. rejestru dłużników niewypłacalnych.

Zadaniem Krajowego Rejestru Sądowego jest powszechne udostępnienie szybkiej i niezawodnej informacji o statusie prawnym zarejestrowanego podmiotu, najważniejszych elementach jego sytuacji finansowej oraz sposobie jego reprezentowania.
Ponadto Krajowy Rejestr Sądowy zawiera inne, istotne dla obrotu gospodarczego, dane o przedsiębiorcy, w tym między innymi: informacje o zaległościach podatkowych i celnych, zaległościach wobec ZUS, wierzycielach i wysokościach niespłaconych wierzytelności. Rejestr Dłużników Niewypłacalnych (RDN) stanowi dodatkowe źródło wiedzy o zadłużonych osobach fizycznych, z którymi prowadzenie wspólnych interesów może się wiązać z podwyższonym ryzykiem. Dla każdego podmiotu wpisanego do KRS sądy prowadzą odrębne akta rejestrowe (w postaci papierowej), które obejmują w szczególności dokumenty potwierdzające informacje wpisane do rejestru, a także wzory podpisów osób upoważnionych do reprezentowania podmiotu. Każdy zainteresowany może w siedzibie właściwego sądu, bez ograniczeń przeglądać akta rejestrowe podmiotów wpisanych do rejestru. W przypadku składania wniosku o wpis lub zmianę wpisu w rejestrze przedsiębiorców wnioskodawca składa:
1. wniosek o wpis albo zmianę wpisu do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON);
2. zgłoszenie płatnika składek albo jego zmiany w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych (ZUS);
3. zgłoszenie identyfikacyjne albo aktualizacyjne do urzędu podatkowego wraz ze wskazaniem właściwego naczelnika urzędu skarbowego pod rygorem zwrotu wniosku.

Niektóra działalność w Polsce wymaga koncesji. Dotyczy to m.in. wydobywania kopalin, wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi i amunicją, wytwarzania, magazynowania i obrotu paliwami ciekłymi i energią, ochrony osób i mienia, rozpowszechniania materiałów radiowych i telewizyjnych, przewozów lotniczych oraz prowadzenia kasyn gry. Organem koncesyjnym jest zazwyczaj właściwy minister. Organ koncesyjny kontroluje sposób korzystania udzielonej koncesji i może ją w każdej chwili cofnąć, gdy stwierdzi naruszenie warunków jej udzielenia. Przedsiębiorca, który zamierza wykonywać działalność koncesjonowaną, zawsze może wystąpić do organu koncesyjnego z wnioskiem o udzielenie promesy (gwarancji) jej udzielenia.

Przedsiębiorcy działający na rynku polskim podlegają kontroli przestrzegania prawa, tj. m.in. prawa pracy, prawa podatkowego, celnego i innych. Przedsiębiorca poszkodowany niezgodną z prawem kontrolą ma prawo domagać się od państwa odszkodowania. Organy kontroli muszą za każdym razem uprzedzić przedsiębiorcę o zamiarze przeprowadzenia kontroli i mogą ją rozpocząć dopiero po 7 dniach od zawiadomienia. Podjęcie kontroli jest możliwe dopiero po okazaniu legitymacji służbowej i upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. W razie nieobecności kontrolowanego przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej, kontrola może być przeprowadzona w obecności pracownika przedsiębiorcy lub przywołanego ad hoc świadka. Kontrolujący ma obowiązek poinformować przedsiębiorcę o jego prawach i obowiązkach jako kontrolowanego. Kontrolę przeprowadza się w siedzibie przedsiębiorcy i w godzinach jego pracy. Wyjątkowo, za zgodą kontrolowanego, kontrola może być przeprowadzona w siedzibie organu kontrolującego. Przedsiębiorca ma obowiązek prowadzić książkę kontroli oraz przechowywać upoważnienia i protokoły kontroli. Nie można podejmować i prowadzić kontroli więcej niż jednej działalności przedsiębiorcy. Czas trwania wszystkich kontroli u jednego przedsiębiorcy w danym roku nie może przekroczyć:

1) w odniesieniu do mikroprzedsiębiorców – 12 dni roboczych;
2) w odniesieniu do małych przedsiębiorców – 18 dni roboczych;
3) w odniesieniu do średnich przedsiębiorców – 24 dni roboczych;
4) w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców – 48 dni roboczych.
Kontrola może być przedłużona jedynie z przyczyn niezależnych od organu kontroli i wymaga uzasadnienia na piśmie. Przedsiębiorca może wnieść sprzeciw wobec podjęcia i wykonywania przez organy kontroli czynności z naruszeniem prawa, a następnie zażalenie na sposób jego rozpatrzenia. Na ten czas kontrola ulega wstrzymaniu z mocy praw.

Dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorcy zagraniczni mogą tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Oddział taki działa wyłącznie w zakresie działalności przedsiębiorcy zagranicznego. Przedsiębiorca zagraniczny musi ustanowić w oddziale osobę upoważnioną do reprezentacji. Przedsiębiorca zagraniczny może rozpocząć działalność w ramach oddziału po uzyskaniu wpisu oddziału do rejestru przedsiębiorców. Dla takiego oddziału przedsiębiorca musi prowadzić oddzielną rachunkowość w języku polskim i zgodnie z polskimi przepisami o rachunkowości.

Przedsiębiorcy zagraniczni mogą tworzyć również przedstawicielstwa z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zakres działania przedstawicielstwa może obejmować wyłącznie prowadzenie działalności w zakresie reklamy i promocji przedsiębiorcy zagranicznego. Utworzenie przedstawicielstwa wymaga wpisu do rejestru przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych prowadzonego przez ministra właściwego do spraw gospodarki.

Należy zaznaczyć, iż Polska jest wciąż postrzegana przez zagranicznych przedsiębiorców jako kraj atrakcyjny gospodarczo. Zachęcam więc rodaków do inwestowania w Polsce i uzyskiwania z tego powodu znacznych dochodów. Należy jednak pamiętać, iż dobrze jest jak najlepiej zaplanować swój biznes, aby w przyszłości uniknąć problemów. Stała współpraca z polskim adwokatem, już od początku działalności daje większą gwarancję uzyskania końcowego sukcesu.

Monika Skrzypek-Paliwoda
Adwokat prowadząca w Polsce Kancelarię Adwokacką SEMPER LEX Prawo i Podatki
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
tel. 660-464-896

Przedstawiam Państwu kolejny artykuł z cyklu "Powroty". Do tej pory w jego ramach ukazały się następujące artykuły: "Obywatelstwo polskie dla dzieci urodzonych w Kanadzie", "Polskie dokumenty tożsamości", "Rozwód w Kanadzie i jego skutki prawne w Polsce", "Jak nabyć spadek w Polsce – zasady dziedziczenia", "Zachowek – ochrona osób najbliższych przed pominięciem w testamencie", "Jak nabyć własność nieruchomości w Polsce, nie będąc jej właścicielem – instytucja zasiedzenia", "Podział majątku małżonków po rozwodzie – według prawa polskiego", "Testament w Polsce – jak sporządzić ważny dokument", "Ustalenie ojcostwa dziecka – według prawa polskiego", "Obowiązek alimentacyjny wobec dziecka – według prawa polskiego", "Darowizna w Polsce – czyli jak skutecznie przekazać majątek najbliższym za życia", "Dział spadku – według prawa polskiego", "Podatek od spadków i darowizn w Polsce", "Obowiązki alimentacyjne między byłymi małżonkami", "Kontakty z dzieckiem po rozwodzie według prawa polskiego", "Zapis windykacyjny – nowy sposób rozporządzania majątkiem po śmierci", "Sposoby uniknięcia zapłaty zachowku – w świetle polskiego prawa spadkowego", "Odrzucenie spadku jako sposób na uniknięcie długów spadkowych", "Konto bankowe w Polsce – co się z nim dzieje po naszej śmierci?", "Intercyza w Polsce jako sposób na uniknięcie długów współmałżonka", "Spadek po dalekim krewnym – skutki podatkowe" oraz "Bezpieczne przedświąteczne zakupy i inwestycje w Polsce – zanim podpiszesz, czytaj umowy!!!".

W dzisiejszym artykule omówię bardzo ważną kwestię korzystania z prywatnego majątku dziecka położonego w Polsce. Dotyczy to majątku podarowanego lub odziedziczonego przez niepełnoletnie dziecko. Rodzice dziecka nie mogą bowiem samodzielnie podejmować działań przekraczających czynności zwykłego zarządu, np. nie mogą sprzedać należących do niego nieruchomości.
Na czynności takie muszą bezwzględnie otrzymać zgodę sądu opiekuńczego, który bierze pod uwagę zabezpieczenie interesów dziecka, a nie doraźne potrzeby jego rodziców.

Czysty dochód z majątku dziecka (przychody – koszty związane z jego uzyskaniem) powinien być przeznaczany na utrzymanie i wychowanie dziecka oraz jego rodzeństwa, które wychowuje się razem z nim. Gdy dochód wystarczy na pokrycie wszelkich potrzeb dziecka i jego rodzeństwa, nadwyżka może być przeznaczana na inne uzasadnione potrzeby rodziny (jest to tzw. zasada równej stopy życiowej rodziny).
Rodzice mogą zostać wyłączeni z zarządu podarowanym majątkiem, gdy spadkodawca uczyni takie zastrzeżenie w testamencie lub umowie darowizny.
Spadkodawca lub darczyńca mogą wyznaczyć do sprawowania pieczy nad majątkiem wybranego przez siebie zarządcę.
Gdy nie zostanie wskazana konkretna osoba, sąd opiekuńczy wyznacza kuratora. Zarówno zarządca, jak i kurator podlegają nadzorowi sądu i mogą zostać zmienieni, gdy będą nieprawidłowo wykonywać swoje obowiązki.

Gdy dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może samodzielnie działać jako przedstawiciel ustawowy dziecka. Rodzice nie mogą jednak reprezentować dziecka, gdy dokonywane przez nich czynności mogłyby doprowadzić do konfliktu interesów (np. przy przenoszeniu majątku między podlegającymi ich opiece dziećmi, lub przy czynnościach między rodzicami a dzieckiem). W takiej sytuacji dziecko reprezentowane jest przez kuratora ustanowionego przez sąd opiekuńczy.
Miernikiem czynności przekraczającej zwykły zarząd jest ciężar gatunkowy dokonywanej czynności, jej skutków w sferze majątku dziecka, wartości przedmiotu danej czynności oraz szeroko pojęte dobro dziecka i ochrona jego interesów życiowych. Konsekwencją dokonania czynności bez wymaganej zgody sądu jest nieważność danej czynności. Za taką czynność można uznać np. sprzedaż nieruchomości, wypłatę większej ilości gotówki do rąk matki, dokonywanie podziału majątku spółki.

Zezwolenia na dokonanie takiej czynności udziela sąd opiekuńczy na wniosek jednego z rodziców, po wysłuchaniu drugiego. Postanowienie sądu staje się skuteczne z chwilą uprawomocnienia i nie może być zmienione lub uchylone, gdy na jego podstawie powstały skutki wobec osób trzecich.
Gdy istnieje obawa, iż rodzice mogą roztrwonić majątek dziecka, sąd opiekuńczy ma prawo domagać się, aby sporządzili oni spis rzeczy należących do dziecka (tzw. inwentarz majątku dziecka). Obejmuje on spis wszystkich rzeczy należących do dziecka wraz z podaniem ich wartości.
Na polecenie sądu rodzice muszą informować sąd – we wskazanych okresach np. miesięcznych lub rocznych – o stanie tego majątku, np. o nabyciu kolejnych wartościowych przedmiotów.

Sąd może też wyznaczyć roczne limity sumy rozporządzeń dot. ruchomości, pieniędzy, które nie wymagają zgody sądu. Po ustaniu zarządu rodziców nad majątkiem dziecka (np. po ukończeniu przez niego 18 lat) rodzic musi oddać dziecku majątek, którym zarządzał. Na żądanie dziecka, zgłoszone w ciągu roku od przejęcia majątku, rodzic musi złożyć rachunek z wykonywanego przez siebie zarządu.
W przypadku gdy dziecko znajduje się pod władzą rodzicielską obojga rodziców, zarząd majątkiem wykonują oboje rodzice. Zarząd ten musi być wykonywany z należytą starannością i dbałością o interesy dziecka.
Rodzice muszą podjąć wszelkie czynności, które mają na celu utrzymanie majątku w należytym stanie technicznym, np. remonty, lecz także mają dążyć do jego pomnożenia np. poprzez wynajęcie mieszkania, umieszczenie pieniędzy na lokatach bankowych. Zarząd rodziców nie dotyczy jednak zarobków uzyskiwanych samodzielnie przez dziecko (dot. to dzieci, które ukończyły 13 lat) i przedmiotów oddanych mu do samodzielnego użytku, np. rower, zabawka.

Rodzice mogą samodzielnie dysponować majątkiem dziecka tylko w zakresie zwykłego zarządu, np. prowadzenie gospodarstwa rolnego, nieodpłatne nabycie rzeczy w ramach przyjęcia darowizny (nieobciążonej długami). Sprawowanie zarządu nad majątkiem dziecka podlega kontroli sądu opiekuńczego. Sąd rozstrzyga również spory między rodzicami w zakresie majątku dziecka i sposobów jego zarządu.
Pismo w tej sprawie należy skierować do sądu opiekuńczego miejsca zamieszkania osoby, której ma dotyczyć (lub miejsca jej aktualnego pobytu). Rozstrzygnięcie o istotnych sprawach dziecka jest możliwe dopiero po wysłuchaniu obojga rodziców. Jest to obowiązek sądu, ale może on od niego odstąpić, gdy wysłuchanie obojga rodziców byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości lub trudności z przyjazdem do kraju polecam kontakt z polskim adwokatem, który zna polskie przepisy prawa i ułatwi uzyskanie oczekiwanego przez Państwa efektu.

Monika Skrzypek-Paliwoda
adwokat
reprezentująca w całym kraju sprawy
Polaków powracających do Ojczyzny,
prowadząca Kancelarię Adwokacką
w Polsce

Przedstawiam Państwu kolejny artykuł z cyklu "Powroty". Do tej pory w jego ramach ukazały się następujące artykuły: "Obywatelstwo polskie dla dzieci urodzonych w Kanadzie", "Polskie dokumenty tożsamości", "Rozwód w Kanadzie i jego skutki prawne w Polsce", "Jak nabyć spadek w Polsce – zasady dziedziczenia", "Zachowek – ochrona osób najbliższych przed pominięciem w testamencie", "Jak nabyć własność nieruchomości w Polsce, nie będąc jej właścicielem – instytucja zasiedzenia", "Podział majątku małżonków po rozwodzie – według prawa polskiego", "Testament w Polsce – jak sporządzić ważny dokument", "Ustalenie ojcostwa dziecka – według prawa polskiego", "Obowiązek alimentacyjny wobec dziecka – według prawa polskiego", "Darowizna w Polsce – czyli jak skutecznie przekazać majątek najbliższym za życia", "Dział spadku – według prawa polskiego", "Podatek od spadków i darowizn w Polsce", "Obowiązki alimentacyjne między byłymi małżonkami", "Kontakty z dzieckiem po rozwodzie według prawa polskiego", "Zapis windykacyjny – nowy sposób rozporządzania majątkiem po śmierci", "Sposoby uniknięcia zapłaty zachowku – w świetle polskiego prawa spadkowego", "Odrzucenie spadku jako sposób na uniknięcie długów spadkowych", "Konto bankowe w Polsce – co się z nim dzieje po naszej śmierci?", "Intercyza w Polsce jako sposób na uniknięcie długów współmałżonka" oraz "Spadek po dalekim krewnym – skutki podatkowe".

W związku ze zbliżającymi się świętami Bożego Narodzenia i czasem przedświątecznych prezentów, w dzisiejszym artykule omówię bardzo ważną kwestię bezpieczeństwa zawieranych transakcji przedświątecznych. Niby to oczywiste, że trzeba czytać umowę przed podpisaniem, ale ilu z nas to naprawdę robi? Ostatnio zgłosił się do mnie klient z umową ubezpieczenia. Problem powstał, kiedy firma wypłaciła odszkodowanie zgodnie z umową, ale niezgodnie z oczekiwaniami klienta. Okazało się przy okazji, że – mimo stosownej adnotacji w umowie – klient nie zapoznał się z ogólnymi warunkami umowy. No i kłopot. To nie w tym rzecz, czy wierzymy klientowi, czy nie (zresztą, dlaczego by nie wierzyć?). Problem w tym, żeby przekonać do tego sąd. A nie ma co ukrywać – jeżeli ktoś podpisał się pod oświadczeniem, że zapoznał się z warunkami umowy albo że otrzymał dokument do ręki, to udowodnienie, że było inaczej, niż poświadczyło się własnoręcznym podpisem, jest trudne.
Jednak czytanie to nie wszystko, należy zawsze zachować czujność do samego końca transakcji, tj. podpisania umowy. Zdarzyło się bowiem tak, iż pomimo tego, iż strony negocjowały postanowienia umowy bardzo długo i uważnie, niestety zabrakło uwagi przy samym podpisywaniu umowy. Trudno w to uwierzyć, ale moi klienci nie przeczytali umowy przed podpisaniem i choć kontrahentem była ogromna firma, treść podpisanej umowy odbiegała w istotny sposób od uzgodnionej z nimi wersji.
Nic prostszego – wpłacasz pieniądze do banku, by odebrać je po upływie określonego czasu wraz z odsetkami. Chcesz pożyczyć gotówkę na przedświąteczne zakupy i potem oddać w ratach. Gdzie tu miejsce na niemiłe niespodzianki? Czy w umowie mogła być jakaś pułapka? Na co zwracać uwagę, szukając produktów finansowych?
Po pierwsze i przede wszystkim, wybierając kredyt gotówkowy, należy kierować się rzetelnymi informacjami, które można uzyskać u konsultanta w banku lub czytając dokładnie regulaminy i tabele opłat i prowizji. Podejmując decyzję o zadłużeniu się, nie warto wierzyć reklamom, gdyż może to być zła decyzja. Choć w reklamach kredytów konsumenckich zawsze powinny być wyszczególnione: stopa oprocentowania, opłaty zwiększające koszt kredytu, całkowita kwota kredytu, RRSO, czas trwania umowy, kwoty do spłaty oraz wysokość raty – gdyż taki obowiązek przewiduje ustawa o kredycie konsumenckim z dnia 18 maja 2011 roku, to jednak zwykle informacje te są podane małym drukiem. Wszelkie wymienione wcześniej dane powinny być również wymienione w umowie kredytowej, jeśli do podpisywania takowej dojdzie. Warto nie spieszyć się i na spokojnie zapoznać się z umową, aby potem nie żałować. Podobnie należy postępować przy zawieraniu umów o konto osobiste czy lokatę. Warto bowiem pamiętać, że obowiązują nas zasady, spisane w umowie, a nie to, co zawarte w reklamie, ulotkach czy przedstawione przez konsultanta.
Banki, chcąc przyciągnąć pieniądze klientów wprowadzają do swej oferty wyżej niż dotychczas oprocentowane lokaty. Niestety robią tak zwykle z myślą o tych, którzy jeszcze ich klientami nie są – korzystniej oprocentowane są jedynie nowo zakładane lokaty. Jeśli założyłeś lokatę wcześniej, promocyjna oferta banku może jej już nie obejmować.
Dobrze wiedzieć, jak bank, któremu powierzasz oszczędności, radzi sobie na rynku, jak reaguje na wahania inflacji i zmiany stóp procentowych NBP. To szczególnie ważne, jeśli deponujesz pieniądze na lokacie o zmiennym oprocentowaniu. Lokata oprocentowana według zmiennej stopy procentowej jest korzystna w warunkach rosnącej inflacji i stóp procentowych NBP.
Sposób naliczania odsetek ma znaczący wpływ na wielkość twego zysku z lokaty. Niestety, banki potrafią niemile zaskoczyć klientów, zastępując obiecaną w umowie kapitalizację kwartalną na roczną lub kapitalizację po upływie okresu lokaty. Możesz jednak przechytrzyć bank, przedłużając kilkakrotnie krótkoterminową lokatę, zamiast lokować pieniądze na dłuższy okres.
Zwróć też uwagę na to, co zrobi bank, gdy nie stawisz się na czas, by odebrać ulokowane pieniądze wraz z odsetkami. Zazwyczaj banki rolują lokaty, czyli przedłużają je automatycznie na następny taki sam okres. Twój bank może się jednak zachować inaczej – lokata może po zakończeniu umowy pozostać na nieoprocentowanym rachunku.
Warto również wiedzieć, na jakich warunkach możesz zerwać lokatę. Najczęściej bank zwróci ci tylko kwotę, jaką zdeponowałeś, bez odsetek, w najlepszym razie możesz zyskać niskie oprocentowanie (np. jak na rachunkach a vista).
Jeśli nie dasz bankowi zarobić, zrywając umowę w krótkim czasie, możesz liczyć się nawet z koniecznością poniesienia pewnych opłat manipulacyjnych.
Polskie Ministerstwo Sprawiedliwości stworzyło specjalny program rządowy promujący wiedzę Polaków zapobiegającą oszustwom i nadużyciom ze strony nieuczciwych firm. Oto kilka zasad propagowanych przez ten program:
Chcesz zaciągnąć bezpieczną pożyczkę? Zapamiętaj cztery zasady:
1. Sprawdź wiarygodność firmy. Listę podmiotów objętych nadzorem finansowym można znaleźć na stronie: www.knf.gov.pl, a także sprawdzić pod bezpłatnym numerem infolinii: 800 290 479.
2. Policz całkowity koszt pożyczki. Sprawdź, jaka jest całkowita kwota do zapłaty. Każdy podmiot udzielający pożyczki zobowiązany jest do poinformowania o wysokości rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania pożyczki (RRSO) oraz o całkowitej kwocie do zapłaty.
3. Dokładnie przeczytaj umowę. Uważaj, pod czym się podpisujesz – koszt pożyczki może się okazać znacznie wyższy, niż oczekujesz.
Szczególnie zwróć uwagę na następujące elementy:
– czy oprocentowanie pożyczki nie jest znacznie wyższe niż inne oferty na rynku;
– czy firma wymaga wniesienia wysokiego zabezpieczenia pożyczki, zanim pożyczka zostanie udzielona – brak terminowego spłacania pożyczki może się wiązać z utratą zabezpieczenia, którego wartość najczęściej znacznie przewyższa kwotę zadłużenia albo które może mieć dla nas wartość sentymentalną;
– czy zapisy umowy uprawniają firmę do wyznaczenia zabezpieczenia w przyszłości, wedle uznania firmy;
– czy pojawiają się dodatkowe opłaty zapisane w umowie, np. za rozpatrzenie wniosku, za wydanie decyzji, prowizje, opłaty za wizyty przedstawiciela pożyczkodawcy w domu, ubezpieczenia – jeśli tak, to policz je, suma tych opłat może znacznie podwyższać koszt pożyczki (być może firma w ogóle nie zamierza udzielić pożyczki, a jedynie pobrać opłaty ponoszone przez klienta z góry!).
Jeżeli nie rozumiesz jakiegoś zapisu w umowie, poproś o wyjaśnienie. Warto pytać o szczegóły. W wypadku wątpliwości należy poprosić o wzorce dokumentów i skonsultować je z prawnikiem lub inną kompetentną osobą.
4. Nie podpisuj, jeśli nie rozumiesz. Nie należy korzystać z usług finansowych, których się nie rozumie. Jeśli oferujący usługi nie chce lub nie potrafi wyjaśnić ich zasad, lepiej zrezygnować z takiej propozycji.
Chcesz bezpiecznie ulokować pieniądze? Zapamiętaj cztery zasady:
1. Sprawdź, czy firma objęta jest nadzorem państwowym. Czy podmiot gromadzący pieniądze jest nadzorowany przez Komisję Nadzoru Finansowego?
Listę podmiotów objętych nadzorem finansowym można znaleźć na stronie: www.knf.gov.pl, a także sprawdzić pod bezpłatnym numerem infolinii: 800 290 479.
2. Pamiętaj, że wysoki zysk to duże ryzyko. Czy obiecany zysk znacznie przekracza inne oferty na rynku?
– Inwestując swój kapitał, ponosisz ryzyko nie tylko nieuzyskania oferowanego zysku, ale wręcz utraty części bądź całości wpłaconych pieniędzy.
– Sytuacja taka jest tym bardziej prawdopodobna, im większy zysk jest obiecywany.
W praktyce najbezpieczniejsze inwestycje to lokaty w bankach lub obligacje emitowane przez Skarb Państwa.
3. Dokładnie przeczytaj umowę. Szczególnie zwróć uwagę na następujące elementy:
– czy firma wymienia okoliczności, w których nie wypłaci części bądź całości przyjętych pieniędzy,
– czy w umowie występuje obowiązek poniesienia opłaty za przechowanie pieniędzy.
Przy występowaniu wspomnianych klauzul w umowie należy rozważyć celowość korzystania z usług takiej firmy i powierzania jej swoich pieniędzy. Warto pytać o szczegóły. W wypadku wątpliwości należy poprosić o wzorce dokumentów i skonsultować je z prawnikiem lub inną kompetentną osobą.
4. Nie podpisuj, jeśli nie rozumiesz. Nie należy korzystać z usług finansowych, których się nie rozumie. Jeśli oferujący usługi nie chce lub nie potrafi wyjaśnić ich zasad, lepiej zrezygnować z takiej propozycji.
Jednym słowem, zanim coś podpiszesz – przeczytaj uważnie. Zwłaszcza tekst napisany drobnym drukiem. Nie przejmuj się, że osoba czekająca na podpis jest zniecierpliwiona lub zapewnia, że wszystko jest w jak najlepszym porządku. Przy podpisywaniu dokumentów należy zachować zasady takie jak za kierownicą: ograniczonego zaufania. Jeżeli czegoś nie rozumiesz, zawsze możesz pójść do polskiego adwokata. Po podpisaniu czasem już nic nie można zrobić. Oczywiście lepiej poradzić się adwokata później, niż wcale (a może w umowie są niedozwolone klauzule umowne, lub z innychpowodów umowa będzie nieważna). Jednak niewątpliwie lepiej zapobiegać, niż leczyć.

Monika Skrzypek-Paliwoda
adwokat reprezentująca w całym kraju sprawy Polaków powracających do Ojczyzny, prowadząca Kancelarię Adwokacką w Polsce