Obchody 72 rocznicy Bitwy o Monte Cassino, stoczonej 18 maja 1944r., zorganizowane przez Placówkę 114 Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce i Organizację Weteranów II Korpusu 8 Armii Brytyjskiej, odbyły się w niedzielę 22 maja 2016 w Parku im. Ignacego Paderewskiego.

W zwycięskiej Bitwie o Monte Cassino brało udział 46 tys. polskich żołnierzy. Poniesione straty wyniosły prawie tysiąc poległych i ponad 3 tys. rannych i zaginionych.

Po wejściu do parku oglądać można było wystawę o Monte Cassino, dostępną dzięki staraniom Kongresu Polonii Kanadyjskiej, z pomocą sponsorów, przy współudziale strony włoskiej. Wystawa, której otwarcie nastąpilo 9 maja br. w gmachu Parlamentu Ontaryjskiego z udziałem posłow i gości ze strony polskiej i wloskiej, będzie pokazywana w różnych miejscach w Kanadzie. Wystawa składa się z wielu plansz z fotografiami i opisami w języku polskim, włoskim i angielskim.

Pochód ze sztandarami, przy dźwiękach orkiestry „Polonia Brass Band” poprowadził prezes Organizacji II Korpusu 8 Armii Stefan Podsiadło. Po raporcie i przeglądzie pocztów sztandarowych, odegrane zostały hymny narodowe Kanady i Polski. Minutą ciszy uczczono żołnierzy poległych na wszystkich frontach świata. Apel poległych wygłosił Adam Dudzik. „Last Post” odegrał na trąbce Andrzej Penkul.

Prowadzący uroczystość komendant Placówki 114 SWAP Krzysztof Tomczak poprosil o powstanie uczestników tej wielkiej bitwy, która zmieniła losy świata. Powstali Stefan Podsiadło, Ludomir Blicharski, Bolesław Chamot i Zbigniew Gondek. Weterani zostali uhonorowani oklaskami.

Przedstawieni zostali goście honorowi: konsul generalny RP Grzegorz Morawski, attache obrony płk Cezary Kiszkowiak, przewodniczący Rady Poloni Świata i wiceprezes Kongresu Polonii Kanadyjskiej Jan Cytowski, prezes Okręgu Niagara KPK Zofia Soja, wiceprezes Stowarzyszenia Polskich Kombatantów Zbigniew Gondek, prezes Koła Byłych Żołnierzy Armii Krajowej Stanisław Woźniak, prezes Stowarzyszenia Lotników Polskich Skrzydło „Warszawa” Jan Gasztold, z Placówki 126 SWAP Windsor Zbigniew Sziler, b. poseł Władysław Lizoń, prezes Stowarzyszenia Weteranów im. Gen. Władysława Sikorskiego z Oshawy Stanisław Nieradko, prezes Placówki 621 Royal Canadian Legion im. Władysława Andersa Ryszard Tatarek, prezes Związku Polaków w Kanadzie Robert Zawierucha, wiceprezes Związku Narodowego Polskiego Henryk Kacprzak, prezes Związku Ziem Wschodnich Władysław Dziemiańczuk, przewodnicząca Stowarzyszenia Inżynierów Polskich OT Krystyna Sroczyńska, prezes Stowarzyszenia Polskich Kombatantów Kolo 20 Zofia Śliwińska, prezes Korpusu Pomocniczego Pań przy Placówce 114 SWAP Halina Stankiewicz, prezes Funduszu Dziedzictwa Polek w Kanadzie Łucja Stec, prezes Wawel Villa Eric Szustak, Dyrektor i opiekun Muzeum Orlińskiego w Wawel Villa Jerzy Kowalczyk, z Koła Pań „Nadzieja” przy Kole 20 SPK Teresa Klimuszko, Zespół „Polskie Nadzieje” z Windsor, opiekun duchowy Radia Maryja w Kanadzie i Ameryce Północnej o. Jacek Cydzik, prezes Rodziny Radia Maryja Joanna Strzeżek, polonijne media i polscy żołnierze

Pierwszy wystąpił prezes S. Podsiadło. M.in. mówił: Naszym hasłem nie były tylko boje i zwycięstwa za granicą. Naszym hasłem było dojść do upragnionego kraju i uwolnić go przed naszymi wrogami. Po przedstwieniu kilku ważnych faktów związanych z walkami armii gen. Andersa i gen. Pattona, prezes Podsiadło wyraził żal, że podczas niedawnej wizyty prezydenta Andrzeja Dudy w Toronto, organizatorzy nie przedstawili Prezydentowi wyznania lojalności weteranów, jaką skladali w 1939 r. i do dzisiejszego dnia: „Bog, Honor, Ojczyzna”. Te walory posiada obecny Prezydent Andrzej Duda. Weterani pragną zostawić takie wyznanie przed swoim odejściem, na zawsze - smutno dodał. Przed kilkoma dniami na Monte Cassino prezydent Duda oznajmił, że bez zwycięstw na Monte Cassino i wielu innych, nie byłoby dziś wolnej Europy i NATO. Prezydent przywitał się z nim i chętnie słuchał, gdy mu pokazał bunkier obserwacyjny na wzgórzu 593, gdzie doglądał i naprawiał uszkodzone kable telefoniczne, prowadzące do centrali znajdującej się u podnoża tego wzgórza. Wyznał, że gdy zajechał na Monte Cassino, czuł się odmłodniony o 72 lata.

Konsul generalny G. Morawski, dziękując weteranom i tym którzy polegli, powiedział, że Bitwa o Monte Cassino ukazała wielką wartość miłości Ojczyny. Dzięki ofierze uwierzyli oni i udowodnili światu, a dzięki nim uwierzyli ich następcy, że nie ma tak beznadziejnej opresji, z której naród nie znajdzie wyjścia, jeśli wierzy w swoje święte prawa, prawa do niepodległości własnego państwa i do własnej wolności.

Attache obrony płk. C. Kiszkowiak, jako żołnierz RP, podziękował świadkom tych wydarzeń, od których teraz młode pokolenie się uczy. Wskazał na licznie przybyłych do parku młodych zołnierzy w czerwonych beretach oraz przebywającego na szkoleniu generalskim w Toronto płk. Szymona Koziatka. Mowił o żołnierzach kanadyjskich przebywających w Polsce. W Polsce jest stale 200 żołnierzy z USA i Kanady. Rząd kanadyjski widzi zaangażowanie Polonii w sprawy polskie i partnerstwo Polski w NATO.

W imieniu Ministra Obrony Narodowej, plk. Kiszkowiak przekazał porucznikowi Zbigniewowi Bieniawskiemu awans na stopień kapitana. Kpt Z. Bieniawski, uczestnik inwazji na Juno Beach, jest kawalerem francuskiego Narodowego Orderu Legii Honorowej „Knight of the French National Order of The Legion of Honour”.

Przewodniczący RPŚ J. Cytowski przedstawił militarny i polityczny aspekt Bitwy o Monte Cassino. Przypomniał, że zwycięstwo i wolność nie są dane na zawsze. Oddając cześć walczącym, musimy dbać, by pamiętano o nich na świecie i w Polsce. Patriotyzm musi być traktowany jako wielkie poświęcenie. Nowe pokolenie widzi już Polskę w oczach odnowy i patriotyzmu. Życzył weteranom zdrowia i sil, aby mogli obchodzić tę rocznice przez długie lata.

W. Lizoń dziękował weteranom i chylil przed nimi czoła za to, że dzięki nim młodsze pokolenie mogło życ w pokoju. Przypomnial rozbiór Polski i lata niewoli. Największym darem dla Polski było utworzenie Błękitnej Armii. Dziś Polska jest czlonkiem NATO. Powinniśmy żądać, aby Polskę traktowano poważnie i z szacunkiem. Podziękowal za wystawę o Monte Cassino i zachęcił do jej oglądania. Zaapelował, byśmy byli mocni tutaj, a wtedy możemy pomóc Polsce.

Krótki koncert w wykonaniu zespołu rodziny Zalewskich z Windsor pod nazwą „Polskie Nadzieje”, z solistami: Julią, Michałem i Marysią, zakończył część oficjalną. „Polskie Nadzieje” wystąpiły ponownie podczas obiadu w sali hetmańskiej.

Mszę Św. w bogatej oprawie słownej i muzycznej odprawił kapelan Pl. 114 SWAP o. Jan Szkodziński w asyście o. Jacka Cydzika. Homilia, wygłoszona przez o. J. Cydzika łączyła historyczne fakty z wartościami religijnymi. Wspinanie się na wzgórze Monte Cassino, to jak spojrzenie wzwyz po fundamentalne zasady życia. Polska wniosła i wnosi dużo do skarbca kultury europejskiej. Duch weteranów, ich miłość do Polski i do Boga potrzebne są nowym żołnierzom. Tym którzy wywalczyli nam wolność - wieczna chwała.

Po mszy świętej pod pomnikiem Bohaterów Bitwy o Monte Cassino zostały złożone wieńce i kwiaty od: Organizacji Weteranow II Korpusu 8 Armii, Konsulatu Generalnego RP, Kongresu Polonii Kanadyjskiej, Placówki 114 SWAP, Stowarzyszenia Weteranów im. Gen. Władysława Sikorskiego z Oshawy, Placówki 621 Royal Canadian Legion im. Władysława Andersa, Wawel Villa i Muzeum Orlinskiego, Koła Pań „Nadzieja”, Studiów Polonistyki.UofT. Zrobiono kilka pamiątkowych zdjęć i zaproszeni goście udali się na obiad do sali hetmańskiej.

Strofy „Jeszcze Polska nie zginęła póki my żyjemy”, „Czerwone Maki na Monte Cassino”, „Czy widzisz ten rząd białych krzyży” i podobne, były w każdym przemówieniu, w homilii i na pożegnanie. Komendant Krzysztof Tomczak i prezes Stefan Podsiadlo.otrzymali podziękowania i życzenia od wszystkich mówców. Płk. Szymon Koziatek wręczyl komendantowi Tomczakowi ryngraf Polskiego Kontyngentu Wojskowego, gdzie spędzil ostatnie 5 lat. Uroczystość była piękna i wzruszająca. Coraz mniej jest zołnierzy spod Monte Cassino na kolejnych rocznicach obchodzonych w Parku im. Paderewskiego.