Prezesem Grupy 17 Związku Polaków w Delhi jest obecnie Stanisław Pogorzelski, funkcję I wiceprezesa pełni T. Ponikowski. W Grupie należy wyróżnić Elżbietę Gazdę, która oprócz pełnienia funkcji sekretarki protokołowej, jest od kilkunastu lat prezeską Centralnego Zarządu Kół Polek ZPwK. Panie, a raczej Centralny Zarząd Kół Polek, organizuje 15 sierpnia w Cambridge (Gr. 6-27) coroczne dożynki, na które zaprasza Grupy ZPwK oraz Gości.

Piknik był spotkaniem rodzinnym i pokazał, że tak jak dotychczas Grupa 17, Koło Polek i Polska Hala będą się nadal rozwijać, utrzymując polskie tradycje i prestiż w mieście Delhi.

Na zdjęciach:

Grupa 17 ZPwK Delhi

Płyta pamiątkowa z nazwami organizacji utworzonych przez plantatorów tytoniu w okolicy Delhi

Pomnik Liścia Tytoniowego w Delhi, Ontario

Stanisław Pogorzelski, prezes Grupy 17 ZPwK

Z historii regionu i Polonii

Na farmach na zachód od Brantford – Delhi – London ukończono sadzenie tytoniu. Tytoń to roślina bardzo stara, uprawiano ją w starożytnym Egipcie, używano nie tylko do palenia w postaci "cygar", lecz do innych celów: liście tytoniu znaleziono we wnętrzu zabalsamowanej mumii, co świadczy o jego właściwościach konserwacyjnych.

Dużo w Kanadzie pisze się o tytoniu, szczególnie z powodu wysokiego podatku nałożonego przez rząd prowincyjny i federalny, co spowodowało, że paczka papierosów kosztuje obecnie prawe 13 dol. Po powstaniu w latach 60. Tobacco Marketing Board zakładano, że zdolność produkcyjna farm ontaryjskich wyniesie ok. 365 mln funtów, jednak ten limit obniżano z każdym rokiem.

Palacze pamiętają, że każda paczka tytoniu miała specjalną papierową "plombę", na której wytwórnia miała podawać nazwę tytoniu. Były to czasy, kiedy papierosy miały gwarantowaną jakość – wkrótce jednak fabryki papierosów zaprzestały podczas produkcji usuwania rdzeni z liści, co zmniejszyło ilość potrzebnego surowca, ale pogorszyło jakość papierosów. Limity produkcyjne dla farm tytoniowych z tego powodu zostały drastycznie obcięte. Jeszcze w 1970 roku limity produkcyjne w Ontario wynosiły 250 mln funtów, co gwarantowało, że w okolicach między Brantford a London tytoń był uprawiany na ok. 3000 farm.

Jeśli chodzi o polskich producentów tytoniowych, to było ich ok. 140. Większość upraw koncentrowała się w okolicach Delhi, Simcoe, Scotland, Harley, Tillsonburg i Norwich. Polscy farmerzy tytoniowi wywodzili się zarówno z emigracji przedwojennej, jak przybyłej po drugiej wojnie światowej. Produkcja tytoniu w Ontario osiągnęła szczyt w latach 60. i 70. Tereny te stały się bogate i oprócz produkcji tytoniu dawały produkcję zbóż. Kryzys zaczął się pod koniec lat 80., kiedy rozpoczęto akcję przeciwko paleniu papierosów, obcięto limity produkcyjne i ustalono nieproporcjonalnie niską do kosztów produkcji cenę skupu tytoniu.

Dzieci farmerów tytoniowych z reguły ukończyły wyższe szkoły i odeszły z farm – z polskich farmerów pozostało kilkunastu.

Prowadzone w okolicach Simcoe badania nad wdrożeniem uprawy orzeszków ziemnych na gruntach tytoniowych nie przyniosły spodziewanych rezultatów, krótki okres wegetacyjny nie pozwala dojrzewać orzechom w ziemi.

W Delhi znajduje się Muzeum Tytoniu i pomnik Liścia Tytoniowego. Oprócz Belgów, Niemców, Węgrów, Litwinów wymieniony jest Polish Hall i Mike Bożek – jako że w tym rejonie uprawą zajmowali się farmerzy różnych narodowości. Trzeba dodać, że p. Michał Bożek był podczas odsłonięcia pomnika prezesem Grupy 17 Związku Polaków w Kanadzie i uprawiał tytoń na swych farmach w okolicach Delhi.

Grupa 17 ZPwK w Delhi składała się w większości z farmerów tytoniowych i dzisiaj, pomimo małej liczebności, doskonale prosperuje, utrzymując Dom Polski w centrum Delhi.

Dla informacji trzeba zaznaczyć, że tytoń jest produktem monopolowym, przynoszącym wysokie dochody państwu – z 1 kg suchego tytoniu producenci wyrabiają 2500 sztuk papierosów.

Opr. i fot. J. Król