Jesteśmy w Yellowstone National Park już parę dni i zaczynamy się oswajać z rytmem życia parku i samego kempingu. Budzi nas stukanie drzwi od mobile homes, suwaki rozpinanych namiotów, potem odjazdy kolejnych samochodów i szczeki i skowyty zostawionych zwierząt. Kanada w porównaniu ze Stanami to raj dla czworonogów i ich właścicieli. Psa można zabrać na prawie każdy szlak, nikomu to nie przeszkadza.

W parkach narodowych i stanowych USA, które do tej pory widzieliśmy, psy muszą być zamknięte w klatkach albo w mobile homes, co odczuwają bardzo boleśnie i one, i współużytkownicy kempingu, którzy tych głośnych skarg muszą słuchać. Jeszcze byłoby zrozumiałe, że nie wolno ich zabierać na kładki wokół gejzerów, mogłyby zniszczyć delikatną, nienaruszoną strukturę wokół nich, ale na górskich szlakach, gdzie ludzie jeżdżą konno – komu by to szkodziło? Ewidentna dyskryminacja psiego rodu.

Yellowstone National Park nazwę zawdzięcza Yellowstone River, której źródła znajdują się Wyoming, w górach Absaroka na terenie parku. Niektórzy uważają, że tę nazwę, od jaskrawo żółtych skał Wielkiego Kanionu Yellowstone, nadali jej Indianie Minnetaree, choć ci nigdy nie mieszkali w jej górnym biegu.

Inni sądzą, że nazwa została nadana przez plemię Kruków od także żółtych piaskowych klifów w jej dolnym biegu. W każdym razie francuscy traperzy przyjęli przetłumaczoną nazwę Roche Jaune (Yellow Rock), a nazwę angielską rozpowszechniła wyprawa Lewisa i Clarka, która rzekę odkryła i opisała w 1806 roku.

Yellowstone ma ok. 1100 km długości, po połączeniu z Bighorn River w Montanie. jest największym dopływem Missouri. Właściwie to powinna się nazywać rzeką dającą życie – kiedyś stanowiła ważną arterię komunikacyjną dla Indian, dzięki niej docierali tu pierwsi europejscy osadnicy, a od XIX wieku zależał od niej ich byt – wykorzystywana jest do czasów współczesnych do nawadniania Doliny Yellowstone, umożliwiając uprawy.

W Parku Narodowym Yellowstone znajduje się ponad 10 tys. geotermalnych tworów, w tym około 300 gejzerów, jest tu także jedno z tylko kilku miejsc na świecie, gdzie można obejrzeć aktywne trawertynowe tarasy. To miejsce to Mammoth Hot Springs na północy parku. Mamy do niego z kempingu nad jeziorem Yellowstone mniej więcej 80 kilometrów, ale czasu dojazdu nie da się nigdy obliczyć, bo drogi pełne są zasadzek w postaci niespodziewanych korków.

Przejazd gdziekolwiek to prawdziwa wyprawa na safari. Zwierzęta się nie boją, chodzą tuż przy drodze, nie da się ich nie zobaczyć, nawet gdyby ktoś bardzo się starał. I tym razem zatrzymujemy się kilka razy z powodu bizonów, jeleni i niedźwiedzi, samochody stają i wszyscy wysiadają uwiecznić żywe atrakcje.

O Yellowstone słyszał chyba każdy, to najsłynniejszy i najstarszy park narodowy na świecie – powstał w 1872 r. Znajduje się w większości na terenie stanu Wyoming w USA, obejmuje też niewielkie części Montany i Idaho, razem prawie 9 tys. km kw. gór, rzek, kanionów, jezior, iglastych lasów, no i oczywiście słynnych gejzerów. W Yellowstone można podglądać wielkie stada bizonów, niedźwiedzie czarne i grizzly, jelenie i mulaki, łosie, owce kanadyjskie, widłorogi, pelikany i mnóstwo wszelakiego zwierza, ci w średnim wieku i starsi wiedzą także, że mieszka tu miś Yogi – nie wiesz, kto to, zapytaj rodziców lub Internetu. 

Yellowstone National Park jest także sławny z powodu położenia na kalderze, czyli zapadniętym stożku, po wybuchu uznawanego za ciągle czynny największego wulkanu w Ameryce Północnej, z którego powodu jest tu połowa światowych zasobów takich fascynujących zjawisk geotermicznych, jak olbrzymie gejzery, gorące źródła, naciekowe tarasy mineralne, wulkany błotne i fumarole.

Opuszczamy Góry Czarne i Dakotę Południową i międzystanową 90-tką jedziemy w kierunku Montany. Mijamy granicę z Wyoming, po kilkudziesięciu kilometrach krajobraz zaczyna się zmieniać, robi się płasko, czasami niewielkie wzgórza, zielono-żółta preria blednie, z każdym kilometrem tracąc kolory, zamienia się w szaro-brunatny krajobraz. Nie ma tu wody, gdzieniegdzie tylko wodne niecki i małe rzeczki dające życie.

Teren nieprzyjazny dla zwierzęcia, a co dopiero dla człowieka. O obecności ludzi świadczy tylko autostrada, linie energetyczne, rzadko pojawiające się bida-miasteczka z trailerami zamiast normalnych domów, czasami kiwaki ciągnące ropę i odkrywkowe kopalnie. Są i płoty ogradzające pastwiska, ale krów nie widać. Ponury krajobraz nabiera innego wyrazu, gdy na horyzoncie pojawiają Bighorn Mountains, pasmo Gór Skalistych.

Będąc w Górach Czarnych Dakoty Południowej, nie można ominąć niedaleko położonych (w amerykańskim rozumieniu odległości) równie fascynujących i tajemniczych miejsc. Mniej więcej godzinę jazdy samochodem na wschód od Rapid City, tuż przy międzystanowej autostradzie nr 90, znajduje się Park Narodowy Badlands.

Status parku narodowego otrzymał w 1978 roku. Jego powierzchnia wynosi 982,4 km kw. Badlands to dosłownie "złe ziemie". "Złe ziemie" to zwykle obszary wyżynne, głównie w strefie klimatu suchego i półsuchego, o ubogiej roślinności. Charakteryzuje je silne rozczłonkowanie przez sieć głębokich wąwozów, powstających w wyniku wiatru i procesu wypłukiwania w czasie okresowych ulewnych deszczów słabo scementowanego podłoża. Tyle o tym tworze geologicznym mówi Wikipedia. Takie "złe ziemie" w miniaturze mamy w Ontario niedaleko Toronto, w miejscowości Cheltenham.

Przenosimy się na kolejny kemping, nad Sylvan Lake. Kemping ładniejszy, kilka miejsc pod namioty odosobnionych, ale większość jak na poprzednim nie zapewnia prywatności, za to jeziorko niesamowite. Nazywane jest perłą w koronie Custer State Park.

Choć powstało w 1881 roku przez zbudowanie tamy, wygląda na naturalne, a jednocześnie jakby nierzeczywiste, bo jego dwa brzegi to skały w dziwnych kształtach wchodzące pionowo w taflę wody. Sylvan Lake można oglądać z brzegu z trasy wokół jeziora lub wspiąć się szlakiem na skały i podziwiać z góry. W upalne dni na plażę i na kąpiele zjeżdżają się ludzie z całej okolicy, wędkarze, można tu zamieszkać w hotelu, wynająć kajaki i łódki.

Góry Czarne, indiańska nazwa Paha Sapa, to jedne z najważniejszych świętych miejsc Indian Ameryki Północnej, cel tradycyjnych pielgrzymek i teren ceremonii, odprawianych do dziś. I dla Polaków Black Hills nie są tylko turystycznym punktem na mapie, lecz miejscem sentymentalnym, a to za sprawą trylogii dla młodzieży Alfreda i Krystyny Szklarskich "Złoto Gór Czarnych" opowiadającej o dziejach Dakotów, ich obyczajach, o pierwszych kontaktach z białymi ludźmi, walce z nimi i ostatecznej przegranej.

Co sprawiło, że ten odizolowany łańcuch górski długości 160 km na terenie Dakoty Południowej, jawił się Indianom jako magiczny? Może sprawiło to jego odizolowanie, może wielkie jaskinie, mikroklimat powodujący częste zmiany pogody i burze, może olbrzymie złoża ołowiu i złota. To złoto stało się przekleństwem Dakotów…

Zima, pada śnieg, siedzimy nad mapą, planując letni wyjazd. Planowanie to najprzyjemniejsza część każdej wyprawy. Oczami wyobraźni już widzimy szczyty, na których jeszcze nie byliśmy, już czujemy dobrze znany smak prawie bezludnych, najpiękniejszych na świecie kanadyjskich Gór Skalistych, bo to one kolejny raz są naszym celem. Szkoda tylko dni straconych na podróż samochodem, samolot z powodu dwóch kotów nie wchodzi w grę.

I kiedy wszystko jest już zapięte na ostatni guzik, kempingi zamówione, sprzęt wspinaczkowy przygotowany, telefon od przyjaciół, którzy właśnie się przeprowadzili z Toronto do Calgary, rujnuje cały plan. Oni góry będą mieli teraz dosłownie pod bokiem, więc chcą na południe, zwiedzić najbardziej znane parki w Stanach. Z wycieczki górskiej robi się samochodowa, i w dodatku zamiast samotni wśród szczytów będziemy mieli wakacje w tłumie ludzi, ale decyzja zapada – jedziemy na Dziki Zachód.

Gdyby nie Jacek, pewnie nigdy nie wybralibyśmy się do torontońskiego Ripley's Aquarium. Rafał obiecał wcześniej Jackowi, że pojedziemy na lotnisko oglądać samoloty, ale w ostatnią niedzielę pogoda nie zachęcała do takich wycieczek. Musieliśmy więc wymyślić jakąś alternatywę. Dlaczego by więc nie pooglądać rybek...

Akwarium znajduje się w centrum miasta, obok Rogers Centre i CN Tower. Dojazd jest prosty – metrem do stacji Union, a potem pieszo. Można też podjechać tramwajem 509 lub 510 z Union do przystanku Lower Simcoe Street i stamtąd przejść. My podjechaliśmy – urzekł nas kontrast starego tramwaju, który wjeżdża na nowiutki podziemny peron na stacji Union. Pętla ma tak mały promień, że obserwując skręcający tramwaj, mieliśmy wrażenie, że zaraz przytrze dachem o ścianę.