Takim nastolatkiem był Marian Kołodziej, kiedy został zabrany do obozu w Oświęcimiu. Był jednym z pierwszych więźniów tego obozu (nr 432). Po wielu latach przekazał nam obrazy ze swoich przeżyć, które poznaje już cały świat. W dniu 6 marca 2013 r. w Regis College na Uniwersytecie w Toronto odbył się pokaz filmu dokumentalnego "The Labyrinth". Film przedstawia grafiki i instalacje artystyczne polskiego katolika Mariana Kołodzieja, który przez pięć lat w obozie w Oświęcimiu widział i przeżywał nieludzkie sytuacje. Przez wiele lat trzymał w pamięci i w milczeniu swoje cierpienia i tragiczne przeżycia. Dopiero po poważnym zawale serca w roku 1993 zaczął rysować i przekazywać innym horror tego okresu. W filmie pokazano również postać księdza Maksymiliana Kolbe i jego poświęcenie dla innego człowieka. Producentem filmu jest ojciec Ron Schmidt, jezuita z Los Angeles. Jego rodzina od wielu lat pracuje w przemyśle filmowym i była zaangażowana w realizację tego filmu. Film zdobył szereg nagród międzynarodowych na festiwalach filmów dokumentalnych. Kaplica Regis College była wypełniona po brzegi i wszyscy zdawaliśmy sobie sprawę, że jesteśmy tam po to, aby oddać hołd ofiarom tej strasznej zagłady. Oprócz naszej fundacji sponsorem filmu był Konsulat RP w Toronto. Regis College naprawdę nas doceniło. Dziekan ojciec Gordon Rixon pisze do nas tak: "Thank you for your participation in our evening of reflection on suffering and faith. I enjoyed meeting many of you and viewing the documentary. I carry forward renewed hope and an increased sense of responsibility. Again, thanks go out to the Adam Mickiewicz Foundation and the Polish Consulate for sponsoring our time together".
W ciągu kilku ostatnich sobót oglądaliśmy w "Polish Studio" filmy dokumentalne o Kaszubach ontaryjskich zrealizowane przez Henryka Bartula z Barry's Bay. Jest to bardzo ważny dokument dla naszej społeczności, bo nie tylko pokazuje zabytki z pierwszego osadnictwa Kaszubów w Kanadzie, ale również są w nim cenne wywiady z kanadyjskimi Kaszubami, którzy niedawno od nas odeszli. Film znalazł się już w filmotece Muzeum Emigracji w Gdyni i częściowo na stronie internetowej miasta Gdyni. Henryk Bartul realizuje obecnie trzecią część swojej epopei. Wszystkie części są wydawane na dyskach DVD w wersji polskiej i angielskiej. Zachęcamy naszych rodaków do popierania tego projektu. Nasza fundacja poparła finansowo kolejną część filmu.
Corocznie Fundacja im. Adama Mickiewicza przekazuje dotację dla Biblioteki Polskiej im. Wandy Stachiewicz przy Uniwersytecie McGill w Montrealu. Biblioteka została założona przez Wandę Stachiewicz w roku 1943. W 70. roku swojego istnienia ma skatalogowanych ponad 50 tysięcy książek z różnych dziedzin. Jest to największy zbiór polskich książek w Ameryce Północnej. Biblioteka posiada w swoich zbiorach oprócz literatury popularnej książki naukowe, stare druki, zbiór wydawnictw "Paryskiej Kultury", ponad 1500 filmów fabularnych i dokumentalnych oraz wiele ciekawych książek w języku angielskim i francuskim. Biblioteka ma zarejestrowanych ponad 1600 czytelników i prosperuje dzięki pomocy Uniwersytetu McGill, który udziela jej siedziby i przywilejów. Katalog książek jest dostępny w Internecie, a wszystkie informacje można znaleźć na stronie http://www.biblioteka.info/.
Salon Muzyki, Poezji i Teatru im. Jerzego Pilitowskiego w Toronto ma bardzo ambitne plany na rok 2013. Nasza fundacja pragnie sponsorować planowane na jesień tego roku wieczory poetycko-filmowe poświęcone twórczości Juliana Tuwima i Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego w sześćdziesiątą rocznicę śmierci wielkich poetów. Bardzo doceniamy działalność teatru w kształceniu artystycznym młodzieży pochodzenia polskiego w prowadzonym bezinteresownie Studiu Aktorskim. Widzimy tę młodzież na spektaklach i podziwiamy jej świetną polszczyznę i myślimy... ile pani Maria Nowotarska musiała się napracować.
Jednym z funduszy prowadzonych przez naszą fundację jest Fundusz im. Marii i Andrzeja Barszczewskich. Życzeniem naszych ofiarodawców była pomoc dla sierot lub dla dzieci specjalnej troski w Polsce. Dlatego co roku wspomagamy Specjalny Ośrodek Wychowawczy im. św. Jana de la Salle w Częstochowie. Ośrodek jest niepubliczną placówką zapewniającą całodobową opiekę, wychowanie i kształcenie dla dzieci o różnym stopniu upośledzenia. Służy również dzieciom pozbawionym całkowicie lub czasowo opieki rodzicielskiej. Ośrodek jest placówką katolicką, ale w miarę możliwości przyjmuje dzieci różnych wyznań z terenu całej Polski. W ośrodku pracuje kadra specjalistów dla młodzieży z upośledzeniami, jak psychologowie, psychiatrzy i fizjoterapeuci. Wykształcenie na poziomie podstawowym i średnim zapewnia kadra wykwalifikowanych nauczycieli. To oni właśnie przygotowują młodzież do samodzielnego życia w przyszłości. Młodzież kształci się nie tylko w szkole, ale i na licznych zajęciach sportowych i rekreacyjnych. Ośrodek posiada pracownię komputerową, bibliotekę, świetlicę i dobrze prosperującą stołówkę. Ta placówka jest jedną z wielu na świecie prowadzonych przez Zgromadzenie Braci Szkół Chrześcijańskich (Braci Szkolnych). Założycielem zgromadzenia i obecnym patronem jest św. Jan de la Salle, który urodził się we Francji w Reims w roku 1651. Po doktoracie z teologii bardzo zainteresował się stanem szkolnictwa we Francji, zamieszkał i pracował razem z nauczycielami, z których utworzyło się zgromadzenie o charakterze zakonnym. Zgromadzenie prowadzi liczne szkoły na całym świecie, gwarantując wykształcenie bezpłatne i na wysokim poziomie. Od roku 1997 dyrektorem ośrodka jest brat Marian Szemrej, z którym nasza fundacja utrzymuje ścisły kontakt. W Toronto w roku 1851 powstało De La Salle College, katolicka szkoła średnia o wysokim poziomie nauczania i znakomitej reputacji.
Beneficjentem Funduszu im. Stanisławy i Włodzimierza Tylkowskich jest Fundacja Pomocy Szkołom Polskim na Wschodzie im. Tadeusza Goniewicza w Lublinie. Jej celem jest niesienie pomocy oświacie i kulturze polskiej na Wschodzie poprzez wydawanie podręczników szkolnych, śpiewników i pomocy oświatowych dla szkół polskich na terenie byłego Związku Sowieckiego. Jej założycielem był Tadeusz Goniewicz (1909–1988), który w okresie PRL-u organizował wszelkie formy pomocy dla szkół polskich na Litwie oraz dla Polaków zamieszkałych w innych republikach Związku Sowieckiego. Z fundacją ściśle współpracuje grupa działaczy z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Lublinie. Fundacja powstała w roku 1988 i zyskała akceptację rodaków w kraju i poza jego granicami. W latach 1989–2011 na realizację celów statutowych wydano ponad 8 milionów złotych, a wartość nieodpłatnych darów przekazanych rodakom na Wschodzie wynosi ponad 28 milionów złotych. Fundacja prowadzi bardzo aktywną działalność i już w pierwszych latach wydała zestaw podręczników do nauczania języka polskiego w klasach 1-4 dla szkół poza granicami Polski w nakładzie ponad miliona egzemplarzy. Oprócz naszej fundacji w Kanadzie pomaga jej kilka organizacji kombatanckich oraz wiele osób prywatnych w kraju i rodaków na całym świecie.
Również życzeniem znanego lotnika Włodzimierza Tylkowskiego była pomoc rodakom mieszkającym w Kazachstanie. Obecnie, kiedy wielu rodaków i ich rodzin wraca do Polski, konieczne jest przygotowanie ich do życia w nowym-starym kraju. My, emigranci, zdajemy sobie sprawę, jak ważne jest wykształcenie w kraju osiedlenia. Nasza fundacja finansuje kursy dokształcające dla dorosłych w dziedzinie komputerów, księgowości i znajomości języków obcych. Zadanie to realizuje Polska Akcja Humanitarna Oddział w Krakowie, a konkretnie pani Małgorzata Olasińska-Chart, która tak jak my jest woluntariuszką. Szczególnie dziękujemy pani Adolfinie Schmidt za popieranie tego ważnego projektu.
Serdecznie dziękujemy Barbarze Panczakiewicz, która ponad 20 lat zajmowała się zbiórką funduszy, pisaniem apeli, wydawaniem pokwitowań od podatku i aktywnie uczestniczyła w pracach Fundacji im. Adama Mickiewicza. Będzie nam dalej służyć swoją wiedzą i doświadczeniem. Od 1 marca br. przewodniczącą Komisji Zbiórki Funduszy naszej fundacji jest Elżbieta Kryńska. Serdecznie dziękujemy naszym dotychczasowym ofiarodawcom, którzy co roku wspierają nas swymi dotacjami, i będziemy wdzięczni za przysyłanie czeków na nowy adres:
Fundacja im. Adama Mickiewicza w Kanadzie
c/o Elizabeth Krynski
152 St. Patrick St., Apt. 702
Toronto, Ont. M5T 3T8
Witamy w naszej fundacji nowych kuratorów Krystynę Jekiełek, Magdalenę Tarnowską i Dorotę Polak. Liczymy na ich zainteresowanie utrzymaniem kultury polskiej w Kanadzie i chęć do pracy społecznej.
Anna Paudyn
