Były też inne okazje, kiedy udawało mi się dotrzeć do słynnych postaci dwudziestego wieku, których w czasie dłuższej czy krótszej rozmowy prosiłem o wpis do swojego pamiętnika, zwykle przynosząc im jakiś drobny upominek. Potrzebna była pewność siebie i wykorzystywanie szeroko rozpowszechnionego respektu dla cudzoziemców, szczególnie tych z Zachodu. Inaczej mówiąc, udawałem sam cudzoziemca, żeby się dostać czy to do hotelu, czy za kulisy teatru czy estrady, korzystając z wejścia dla personelu i artystów.

        W ten sposób poznałem wiele niezwykle ciekawych osób, o których chciałbym wspomnieć - i o spotkaniach z którymi świadczą wpisy w moim oprawionym w czarną skórę pamiętniku i z którymi mogłem się coraz lepiej porozumiewać w języku Szekspira.

        Kontakty z cudzoziemcami oczywiście wymagały znajomości obcego języka, Na przykład Włoch Marino Marini, który uczył nas w studenckim klubie nowego tańca, madisona, Willis Conover, propagujący lekką muzykę w Radio Luxembourg, którego ludzie słuchali równie gorliwie, jak audycji Wolnej Europy. W czasie spotkania w Sali Lustrzanej Hotelu Bristol spotkała się śmietanka polskich i francuskich aktorów i reżyserów filmowych. Wkręciwszy się tam i wyglądając dostojnie w przedwojennym smokingu ojca, posłużyłem jako tłumacz w rozmowie Andrzeja Wajdy z francuskim bożyszczem filmowym Jeanem Marais. Wajda, miłośnik okresu napoleońskiego, wspomniał, że chodzi mu po głowie nakręcenie filmu z owych czasów i bardzo by chciał, by Marais w tym filmie wystąpił. Los chciał, a może finansowe żądania aktora, że „Popioły” powstały bez jego udziału. 

        Kirk Douglas - znany z filmów kowbojskich i tata Michaela, przyjechał do Polski, odwiedził Łódzką Szkołę Filmową i wystąpił w auli Uniwersytetu Warszawskiego. Wydawało mi się ładnym gestem zainicjować “Sto lat” na jego cześć, do czego przyłączyło się parę setek studentów.

        W bibliotece agencji promującej kulturę brytyjską „British Council”, gdzie udało mi się później zdać egzamin Uniwersytetu w Cambridge ze znajomości angielskiego, natrafiłem na najsłynniejszego himalaistę, Edmunda Hillary’ego, pierwszego zdobywcy szczytu Mount Everest, któremu za to królowa angielska nadała tytuł szlachecki, i który od tej pory nazywał się Sir John Hunt.

        Ze świata muzycznego też zebrało mi się trochę autografów. Wśród nich angielski piosenkarz Cliff Richard i jego zespół „The Shadows”, popularni wtedy „Animalsi”, czy Yma Sumac, jedyna w swoim rodzaju peruwiańska śpiewaczka dysponująca ogromną skalą głosu. Yma potrafiła zaśpiewać basem, barytonem, tenorem, altem, sopranem i mezzosopranem i znana była na całym świecie. Kiedy indziej, po owacyjnym aplauzie widowni, kiedy zapadła kurtyna, zbliżyłem się do ślicznej, niezmiernie popularnej francuskiej piosenkarki Juliette Greco, która zachwycona brawami, zaskoczyła mnie, całując mnie w policzek. Ach ta francuska kultura i fantazja! 

        Dwukrotnie miałem okazję rozmawiać z Paulem Anką, raz w Polsce, drugi raz w Szwecji i raz z Helen Shapiro, znaną ze swego szlagieru „Locomotion”. Największe jednak wrażenie zrobiła na mnie Marlena Dietrich, przy której już po opuszczeniu kurtyny stałem oszołomiony,  zapominając języka w gębie, mając do czynienia z żywą legendą. 

        Poznałem też jednego z najsłynniejszych pianistów ze Stanów, polskiego pochodzenia, Artura Rubinsteina, który na arenie międzynarodowej walczył o niepodległość Polski w okresie po I Wojnie Światowej.

        Miałem także przyjemność poznać kilku pisarzy, jak Amerykanina Erskine Caldwella oraz ostatniego męża Marylin Monroe, Arthura Millera, któremu podarowałem serię polskich znaczków z końmi, nawiązując do znanego filmu „Niedobrani”.

        Najcenniejszym chyba autografem w mojej kolekcji jest specjalnie dla mnie sporządzony na poczekaniu kolorowy rysunek z napisem po francusku: „Oko poety jest jak ryba wielkich głębin”. Jego autorem był Jean Cocteau, sławny poeta i reżyser filmowy we Francji. Opublikował obrazek tygodnik “Dookoła świata” z dopisaną informacją o mnie, skromnym studencie UW. Ciekawe, że informacje te dotarły również do Anglii, gdzie w polonijnym dzienniku rysunek ten został także wydrukowany i dodany komentarz. Ze względu na to, że Cocteau nie przepadał za kobietami, kilka osób - może nieżyczliwych - zaczęło wypowiadać się o rodzaju naszego spotkania w sposób dość jednoznaczny. 

        Acha, także po opadnięciu kurtyny, zaśpiewałem w Sali Kongresowej „Sixteen Tons”, jeden z największych przebojów grupy The Platters, razem z zespołem. Była to ogromna frajda, szczególnie dla kogoś, kto z muzyką miał do czynienia na zajęciach ze śpiewu w podstawówce.

        W moim pamiętniku znajdują się także autografy polskich aktorów, takich jak Bogumił Kobiela, Zbyszek Cybulski, Danusia Staniszewska, bohaterka filmu „Krzyżacy”, czy Basia Kwiatkowska-Lass, wówczas znana także z tego, że była pierwszą żoną Romka Polańskiego. Z tą ostatnią miałem przyjemność spotkać się w kawiarni na MDM-ie i która wpisała mi się ładnie: „Zazdroszczę Panu zdolności lingwistycznych”.  W czasie kręcenia scen filmowych, gdzie wynajmowałem się jako statysta, w ten sposób dorabiając jak wielu moich kolegów do skromniutkiego stypendium, poznałem Andrzeja Munka, u którego uczył się fachu Romek. Będąc w Krakowie z grupą młodych Amerykanów, postanowiłem zdobyć dla nich bezpłatne bilety na sztukę  “Kapelusz pełen deszczu”, w której grał Cybulski. Kiedy zdecydowałem się jechać do hotelu, gdzie mieszkał Zbyszek, uprzejmy milicjant zatrzymał dla mnie motocykl, każąc właścicielowi zawieźć mnie na spotkanie z tym niezmiernie popularnym aktorem, którego w naszym kraju porównywano do Jamesa Deana. Poznałem znanych spikerów telewizyjnych, takich jak Irena Dziedzic, z którą rozwiązywałem krzyżówki, Edytkę Wojtczak, Gienka Pacha i Janka Suzina, który po przejrzeniu pamiętnika napisał: „O, rany! Co my tu robimy przy takich nazwiskach?” Złapałem też Lucjana Kydryńskiego, którego syn dziś robi podobną karierę jak tata, prezentera muzyki rozrywkowej. W czasie pracy jako speaker na Międzynarodowych Targach Książki w Pałacu Kultury poznałem Arkadego Fiedlera, autora książki o Kanadzie, której lektura rozpalała wyobraźnię Polaków, marzących o kraju pachnącym żywicą.

        Praktykowanie angielskiego przydało się w życiu. Zamiłowanie do języków pozwoliło mi opanować kilka innych. Byłem w Polsce nauczycielem angielskiego, a od lat prowadzę agencję tłumaczeniową w Toronto. 

        W jaki sposób do Kanady przyjechałem? Dzięki artykułowi na mój temat w szwedzkiej gazecie. W latach sześćdziesiątych niewielu było wtedy w Szwecji Polaków, zwłaszcza młodych. Przeczytała to polska rodzina, spotkaliśmy się przypadkiem, a potem zapraszany byłem do nich na obiady, gdzie spotkałem ich znajomego, pana Andrzeja Sz., który mnie w 1970 roku zaprosił z moją żoną na wakacje do Szwecji, skąd wyemigrowaliśmy po paru miesiącach do Kraju Klonowego Liścia. 

        Dziś mój zbiór autografów to skarb dla kolekcjonerów i historyków i przyczynek do kultury wczesnych lat 60-tych.

Autografy osób, które wtedy poznałem:

The Animals - brytyjski zespół rockowy, jeden z najważniejszych zespołów lat 60. Grupa powstała w 1963 r.

Paul Anka (ur. 30.08.1941)) kanadyjski wokalista popowy i autor piosenek (zapoczątkowana kariera piosenką „Diana”). W Polsce występował dwukrotnie.

Erskine Caldwell (17.12.1903-11.04.1987) pisarz i publicysta amerykański. Wśród 25 jego powieści, najpopularniejsza to „Poletko Pana Boga”.

Jean Cocteau (5.07.1889-11.10.1963) francuski poeta, dramaturg, reżyser filmowy, scenarzysta, malarz, a także choreograf sceniczny i menedżer bokserski. W jego sztuce odbijają się wpływy futuryzmu, kubizmu, dadaizmu, surrealizmu, a także poezji metafizycznej. Jako jeden z pierwszych zrealizował pełną wizję surrealizmu w filmie. 

Willis Conover, Jr. (18.12. 1920-17.05.1996) spiker i producent programów muzycznych Radia Luxembourg. Przyczynił sę do spopularyzowania jazzu w krajach Europy Wschodniej.

Zbigniew Cybulski (3.11.1927-8.01.1967) polski aktor teatralny i filmowy, uważany za jednego z najwybitniejszych i najpopularniejszych aktorów powojennej Polski. Jego największym osiągnięciem filmowym jest rola Maćka Chełmickiego w filmie „Popiół i diament” z 1958 roku, w reżyserii Andrzeja Wajdy. Zginął w wypadku na dworcu kolejowym we Wrocławiu.

Marlene Dietrich, (27.12.1901-6.05.1992) niemiecka aktorka i piosenkarka, obywatelka amerykańska. Jej najpopularniejsza piosenka „Lili Marleen” śpiewana była zarówno przez Niemców jak i Aliantów w czasie II Wojny Światowej:. Pozostaje jedną z najsłynniejszych aktorek XX wieku oraz ikoną kina. W 1999 roku trafiła na dziewiąte miejsce listy najlepszych aktorek wszech czasów, skompilowanej przez Amerykański Instytut Filmowy.

Kirk Douglas, urodzony w żydowskiej rodzinie w Rosji (ur. 9.12.1916) – amerykański aktor filmowy. Laureat Oscara za całokształt twórczości. Trzykrotnie nominowany do nagrody Oscara za pierwszoplanowe role w filmach „Champion”, “Piękny i zły”oraz „Pasja życia”. Pierwszy film z jego udziałem widziany w Polsce to „Indiański wojownik”

Juliette Gréco (ur. 7.01.1927) francuska piosenkarka i aktorka. Podczas II wojny światowej wraz ze swoimi rodzicami uczestniczyła w ruchu oporu. Kompozytorami jej utworów był m.in.: znany jazzman Miles Davis. Teksty do muzyki pisali zaś: poeta Jean Cocteau i Jean Paul Sartre. Współpraca z tymi artystami zaowocowała wieloma przebojami, które uzyskały światowy rozgłos.

Edmund Hillary (20.07.1919-11.01.2008) nowozelandzki himalaista i polarnik, z zawodu pszczelarz. 29 maja 1953 zdobył, jako pierwszy człowiek w historii, wraz z Szerpą Tenzingiem Norgayem, szczyt Mount Everest (8850 m).

Bogumił Kobiela (31.05.1931-10.07.1969) polski aktor teatralny i filmowy. Popularność zyskał grając w filmach najwybitniejszych polskich reżyserów, m.in. Andrzeja Munka i Andrzeja Wajdy, tworząc role tragikomiczne, oddające złożoność sytuacji, w jakiej znalazła się jednostka pośród wydarzeń historycznych XX wieku w Polsce. Zapamiętany głównie z roli Jana Piszczyka w filmie pt. „Zezowate szczęście” reżyserii Andrzeja Munka.

Barbara Kwiatkowska, pseudonim art. Barbara Lass (1.06.1940-6.03.1995) polska aktorka filmowa. Popularność zdobyła rolą Ewy w komedii Tadeusza Chmielewskiego „Ewa chce spać”.

Lucjan Kydryński (6.01.1929-9.09.2006) polski dziennikarz, konferansjer, prezenter sceniczny, publicysta. Prowadził liczne festiwale i koncerty telewizyjne, w tym festiwale w Opolu i w Sopocie.

Jean Marais (11.1.1913-8.11.1998) francuski aktor teatralny i filmowy, reżyser, pisarz, malarz, rzeźbiarz, garncarz i kaskader. Obok Michele Morgan i Jeana Gabin uznawany był za jednego z najsławniejszych i najwybitniejszych aktorów francuskich lat 40. i 50.

Marino Marini (11.05.1924-20.03.1997) włoski piosenkarz i kompozytor. W 1957 odniósł wielki sukces podczas koncertów w Europie, USA i Japonii. W listopadzie 1961 kwartet „Marino-Marini” zaprezentował w Sali Kongresowej piosenki włoskie i taniec twist. W 1966 zakończył swoje występy estradowe, zajmując się wyłącznie komponowaniem (m.in. dla Louisa Armstronga). W Polsce znany jest głównie dzięki przebojowi „Nie płacz kiedy odjadę”.

Arthur Miller (17.10.1915-10.02.2005) amerykański dramaturg, scenarzysta, eseista i autor słuchowisk radiowych, zdobywca Nagrody Pulitzera. 29 czerwca 1956 ożenił się z Marilyn Monroe. („Śmierć komiwojażera”, „Czarownice z Salem”, scenariusz filmu o zabijaniu mustangów „Niedobrani” z Marylin).

Andrzej Munk (16.10.1921-20.09.1961) polski reżyser filmów dokumentalnych i fabularnych. Renomę wpływowej osoby w polskiej kinematografii zdobył jako twórca tragikomicznych dzieł dokonujących rozrachunku z czasami II wojny światowej „Eroica”, „Zezowate szczęście” a także dramatu wojennego „Pasażerka”. Zginął w wypadku samochodowym. 

Eugeniusz Pach (13.10.1929 - luty 2016) jeden z pierwszych spikerów i prezenterów TVP od końca lat 50. do poł. lat 70, reporter, sprawozdawca, dokumentalista i reżyser. Archeolog z wykształcenia.

The Platters - afroamerykańska wokalna grupa popowa związana z gatunkami soul i rhythm and blues. Grupa powstała w 1953 roku w Los Angeles. Grupa charakteryzowała się znakomitym zgraniem głosów. W 1990 roku grupa The Platters została wprowadzona do Rock and Roll Hall of Fame. (Najpopularniejsza piosenka: „Only you”). 

Cliff Richard (ur. 14.10.1940) brytyjski piosenkarz. Był przez lata jednym z najpopularniejszych artystów pop w Wielkiej Brytanii. W 1995 otrzymał tytuł szlachecki. Na jego dorobek składa się około 70 albumów i ponad 120 singli. Ma na koncie ponad 250 milionów sprzedanych płyt. (Karierę zapoczątkował szlagierem “The Young Ones”).

Artur Rubinstein (28.01.1887-20.12.1982) polski pianista pochodzenia żydowskiego, obywatel USA. W swojej ponad 80-letniej karierze pianisty wystąpił ponad 6000 razy. 

Helen Shapiro (ur. 28.09.1946) brytyjska piosenkarka, wnuczka polskich emigrantów żydowskich. Karierę rozpoczęła jako 14-latka. Najpopularniejsze nagrania: „Walkin’ Back To Happiness”, „It’s My Party”, „Locomotion”.

Grazyna Staniszewska (ur. 23.07.1936) polska aktorka, znana z „Popiołu i Diamentu” i „Krzyżaków”, gdzie grała Danuśkę. 

Yma Sumac (13.09.1922-1.11.2008) peruwiańska śpiewaczka i aktorka, nazywana „Słowikiem Andów”, międzynarodowa gwiazda muzyki egzotycznej. Zależnie od źródeł przyjmuje się, że była obdarzona cztero- lub pięciooktawową skalą głosu.

Jan Suzin (12.04.1930-22.04.2012) polski prezenter telewizyjny i architekt. Miał charakterystyczny głos o niezwykłej barwie. Słynął z nienagannych manier, znajomości wielu języków obcych oraz zamiłowania do lotnictwa.

Edyta Wojtczak (ur. 28.01.1936) spikerka TVP od roku 1957 do 12 grudnia 1996, później współtworzyła poranne pasmo w telewizji TVN. Od początku swojej pracy na antenie cieszyła się sympatią widzów i przez wiele lat była twarzą Telewizji Polskiej.

        A w ogóle to warto się uczyć języków...