Cieszą nas dokonania naszych przyjaciół Węgrów, a jednocześnie ciśnie się na usta pytanie: dlaczego my, potomkowie Chodkiewiczów, Sobieskich i innych, pozostajemy za Węgrami tak daleko? Może Węgrzy, jako mniejsze państwo, są po prostu lepiej zorganizowani? Spróbujmy przyjrzeć się niektórym faktom, dokonać ich skromnej analizy i wskazać jakieś kierunki rozwiązania tego problemu. Otóż ostatnio zapytaliśmy kilku posłów z PiS, kto w Polsce jest odpowiedzialny za współpracę z Polonią. Większość z nich wskazała ministra Dziedziczaka z MSZ, inni wskazali marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego, jeszcze inni wskazali poselską komisję ds. łączności z Polakami i Polonią, jeszcze inni wskazali na senacką komisję ds. łączności z Polakami i Polonią, inni ministra Kwiatkowskiego z Kancelarii Prezydenta RP, wskazano też panią senator Anders, poseł Gosiewską, ministra Macierewicza, sekcję ds. rynku USA premiera Morawieckiego, kluby Gazety Polskiej red. Sakiewicza oraz rodziny Radia Maryja. Tak więc mamy całą długą listę różnych ośrodków władzy i wpływu, które próbują oddziaływać na rozbite i niejednorodne ośrodki polonijne i chyba ten wpływ nie idzie w jasno zdefiniowanym kierunku. Obserwując kontakty polityków z Polonią, można odnieść wrażenie, że każdy z nich realizuje swoją agendę, nie do końca przejawiając zainteresowania potrzebami Polonii.
Chcielibyśmy nadmienić, że realia praktycznej komunikacji z tymi wszystkimi urzędami są zmorą wielu polonijnych działaczy. Część tych urzędów np. podaje tylko numery telefonów, które są czynne w godzinach urzędowania. Nikt nie uwzględnia różnicy czasu. A o odpisywaniu na nasze e-maile można by napisać poważną pracę naukową. Od 1989 nie stworzono żadnego realnego programu współpracy z Polonią. Nie powstał żaden ośrodek rządowy, który by taką współpracę próbował stworzyć. Nie ma żadnych aktualnych badań nad Polonią ani chociażby raportu o stanie Polonii. Spora liczba organizacji i fundacji w Polsce, po prostu pasożytuje na tej współpracy, czerpiąc publiczne pieniądze ze środków senackich i innych źródeł przeznaczonych na Polonię i dla Polaków na Kresach. Wnioski nasuwają się same.
Brak jednoznacznie określonego kierunku współpracy. Brak narzędzi w realizacji polityki polonijnej. Brak jednego polityka, który mógłby realizować tylko ten jeden problem. Brak realnej wiedzy na temat Polonii i jej możliwości w realizacji polityki państwa.
Jako jedno z dobrych rozwiązań mógłby posłużyć przykład Irlandii
Wszyscy pewnie pamiętamy wielki boom inwestycyjny, jaki miał miejsce w Irlandii. Powstało na ten temat szereg opracowań, ale żadne z nich nie skupiło się na prostym fakcie, że była to zasługa efektywnej współpracy diaspory irlandzkiej i rządu w Dublinie. Według najbardziej znanej badaczki tej diaspory – prof. Christine Kinealy, na całym świecie mieszka 70 milionów osób pochodzenia irlandzkiego. Najwięcej, bo 39.285.000 mieszka w USA. Podstawowym narzędziem kooperacji jest przejrzysty i transparentny program współpracy rządu z diasporą zatytułowany: „Global Irish-Ireland’s Diaspora Policy”. Wizja tej polityki jest wyrażona w prosty sposób: „Our vision is a vibrant, diverse global Irish community, connected to Ireland and to each other (naszą misją jest pełna energii, zróżnicowana, globalna irlandzka społeczność połączona z Irlandią i samą sobą). Pisaliśmy obszernie na ten temat w artykule pt. „Jak Republika Irlandii współpracuje ze swoją diasporą?”. W Irlandii jest tylko jeden ośrodek współpracujący z irlandzką diasporą. W wywiadzie ministra do spraw diaspory Ciarán Cannona znajdujemy najważniejsze stwierdzenie: „musimy wiedzieć, czego chce diaspora”. Ciarán Cannon jest jednym z czołowych polityków w Irlandii i jednym z trzech ministrów w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i Handlu. Co kilka lat program ten jest skrupulatnie modyfikowany. Irlandia ma w USA 5 konsulatów, 12 konsulów honorowych i 3 profesjonalne agencje rządowe – 2 biznesowe i 1 turystyczną, funkcjonujące w największych miastach USA. W połączeniu z organizacjami diaspory irlandzkiej to potężna maszyna napędzająca gospodarkę Irlandii.
Od dłuższego już czasu Polonia zainteresowana jest pytaniem: jak zbudować Międzymorze lub Trójmorze?
Zdaniem profesora Marka Chodakiewicza: „trudne będzie skłonienie amerykańskich polityków do wsparcia finansowego projektu Międzymorza i polskich żądań reparacji wojennych od Niemiec. Zdobycie poparcia Amerykanów wymagałoby zainwestowania przez Polskę w budowę propolskiego lobby w USA i strategicznej komunikacji. Niestety, Polacy nie są świadomi tych wyzwań…”.
Jeśli chcemy mówić o realizacji koncepcji Trójmorza, to wymaga to jasnej i przejrzystej wizji i strategii realizacji tego długofalowego planu. Stworzenia różnych platform współpracy: politycznej, militarnej, gospodarczej, naukowej, kulturalnej i turystycznej. Głównym narzędziem strategicznej komunikacji powinny być anglojęzyczne media, a przede wszystkim telewizja, która mogłyby prezentować idee Trójmorza i jego projekty. Najważniejszym elementem realizacji tych projektów są młodzi, patriotyczni i kreatywni ludzie, którzy potrafią współpracować i komunikować się w grupie.
Polonia może w tym zamierzeniu odegrać znaczącą rolę
Możliwość budowy Międzymorza przy poparciu Stanów Zjednoczonych jest prezentem danym nam przez historię. Politycy i społeczeństwo w kraju muszą także rozumieć fakt, że Polonia wzięła w tym historycznym momencie aktywny udział, głosując na „dobrą zmianę” i Donalda Trumpa, który uczciwie przypomina polskim politykom, że został wybrany na prezydenta przy poparciu głosów Polonii.
Potencjał Polonii
Amerykanie polskiego pochodzenia są bogatsi niż przeciętny Amerykanin (79 tys. dol. wobec średniej 63 tys., jeśli chodzi o dochód na rodzinę) oraz są lepiej wykształceni (36 proc. wobec 28 proc. ukończyło studia). Większość (71 proc.) deklaruje przynależność do Kościoła rzymskokatolickiego (Piast Institute. Studium „Polish Americans Today: A Survey of Modern Polonia Leadership” 2013).
Zasoby finansowe Polonii amerykańskiej z danych Polsko-Słowiańskiej Unii Kredytowej mówią o średnich oszczędnościach na 1 osobę na poziomie 17.500 dol. A są to tylko oszczędności zróżnicowanej grupy 100.000 polonusów z rejonu Nowego Jorku, New Jersey i Chicago. Wystarczy te sumy szybko przemnożyć, aby uzyskać astronomiczną kwotę 1.750.000.000 dol. Przypomnijmy, że cała polska diaspora w USA jest szacowana na 10 milionów.
Wstępne szacunki mówią, że w samych Stanach Zjednoczonych jest ponad 800 polskich naukowców na poziomie „tenure”, czyli amerykańskiej habilitacji. „Od instruktora do profesora”, jest to poważna grupa ludzi, z ogromnym potencjałem intelektualnym, której nie można zmarginalizować. Polscy naukowcy pracują na setkach uniwersytetów na całym świecie i grupa ta powinna również być motorem rozwoju w Polsce i to o nich powinny zabiegać polskie uniwersytety, ośrodki badawczo-rozwojowe oraz różnego szczebla ośrodki władzy. Dokładnie tak jak robiła to II Rzeczpospolita.
Jako 20-milionowa diaspora, która stanowi 40 procent wszystkich Polaków na świecie, Polonia w USA to potężna siła polityczna, intelektualna, mająca ogromne wpływy w różnych dziedzinach życia społecznego. Nie można jej lekceważyć na amerykańskiej scenie politycznej. Moment zmiany władzy w USA jest dla pomysłu propolskiego lobbingu najdogodniejszy. Jeśli taka decyzja w ogóle zapadnie, musi zapaść teraz.
Konkluzja
Nie jesteśmy członkami PiS-u ani żadnej innej partii w Polsce, ale rozumiemy fakt, że obecna władza jest od 1989 jest rządem najbliższym idei naprawy Rzeczypospolitej. Apelujemy więc: Powołajmy, tak jak Węgrzy, tutaj, w USA, rządową fundację, która byłaby wsparciem dla budowania propolskiego lobby. Zatrudnijmy najlepszych fachowców z USA, Kanady i z Polski. Niech będzie to „Polska Team”, zespół profesjonalistów, mówiących i piszących po angielsku i po polsku, którzy potrafiliby zbudować taką zintegrowaną sieć polonijnych organizacji. Dokonując tej inwestycji, moglibyśmy na dekady przywrócić dawne znaczenie propolskiego lobbingu w USA, a co dalej za tym idzie, przyciągnąć do Polski inwestycje i finanse Polonii i Amerykanów, tak jak to zrobili Irlandczycy i inne nacje. Odsyłamy Państwa do naszej prezentacji na stronę Narodowego Instytutu Studiów Strategicznych http://niss.org.pl/jak-stworzyc-propolski-lobbing-w-ameryce/.
Powołajmy w USA rządową fundację, która pomogłaby zbudować propolski lobbing
Od ponad roku Fundacja Pax Polonica z Kalifornii, stara się przekonać polski rząd, aby powołać organizację, która byłaby lokomotywą w promocji Polski w Stanach Zjednoczonych i pomagała organizacjom polonijnym odzyskać dawną świetność. Organizacja ta byłaby w rzeczywistości maszyną do kreacji propolskiego lobbingu w USA. Napisaliśmy wiele artykułów na ten temat, które były publikowane w czterech krajach, gdzie znajdują się duże skupiska Polonii: w USA, Kanadzie, Niemczech, Wielkiej Brytanii i oczywiście w Polsce. Pisaliśmy o wkładzie Polonii w odzyskanie przez Polskę niepodległości, o jej potencjale ekonomicznym i intelektualnym. Pokazujemy sylwetki wielkich Polaków ze Stanów Zjednoczonych, które całe swoje życie poświęcili wolnej i suwerennej Polsce. Wiele z tych artykułów dotyczyło propolskiego lobbingu na świecie. W Polsce publikowaliśmy je w czołowych mediach niezależnych oraz najważniejszych mediach narodowych. W swoich prezentacjach oprócz diagnozy zawsze staraliśmy się pokazywać strategie wprowadzania tych zmian w życie. Promowaliśmy pomysł tego projektu na kilku dużych konferencjach. Nasza prezentacja znalazła się na stronie Narodowego Instytutu Studiów Strategicznych. Staraliśmy się z tym projektem dotrzeć do ministerstw i innych agend rządowych. Rząd polski co prawda takiej organizacji nie założył, ale zrobił to rząd węgierski.
Waldemar Biniecki,
Fundacja Pax Polonica, Kansas, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Katarzyna Murawska,
Fundacja Pax Polonica, Wisconsin, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.