Program rozpoczął Jakub Rybaczuk, młody profesjonalista z Windsor, który przedstawił sylwetki wybitnych Kanadyjczyków polskiego pochodzenia. Począwszy od A.E. Kierzkowskiego, pierwszego posła pierwszego Parlamentu konfederacji Kanady, który również wniósł swój wkład w budowę kanałów wodnych, rozwój rolnictwa i obronności młodego państwa, aż po Sir C. S. Gzowskiego, wielkiego budowniczego Kanady, człowieka renesansu, który przez rok pełnił funkcję Gubernatora Ontario w obecnym budynku Parlamentu.
Zgromadzeni dowiedzieli się więcej o obozie Kościuszko Wojska Polskiego w Niagara-on-the-Lake w czasie pierwszej Wojny Światowej, oraz o Stacji Rekrutacyjnej Wojska Polskiego w Windsor w czasie drugiej Wojny Światowej. Jest godne podkreślenia, że w czasach, kiedy Polska potrzebowała wsparcia w braterstwie broni, Kanada nie zawiodła. Także przechowywanie skarbów wawelskich w czasie ostatniej wojny światowej było wielką przysługą dla Polski, bo były to bezcenne pamiątki narodowe, takie jak np. Kazania Świętokrzyskie czy manuskrypty Chopina.
Swoją prelekcję Jakub zakończył wymienieniem filarów, Polaków obywateli świata: Św. Jana Pawła II, M. Skłodowskiej-Curie oraz Fryderyka Chopina, którzy byli darem Polski dla świata. Ich sylwetki i tematy były pokazane w trzech grupach tematycznych: wkład wybitnych Kanadyjczyków polskiego pochodzenia dla Kanady, wdzięczność Polonii i Polski dla Kanady oraz wybitni Polacy Świata. Zaprezentowano zestaw 8 wystaw stanowiących olbrzymi przekaz wiedzy, promocję Polonii i Polski oraz okazanie wdzięczności Kanadzie.
Ponieważ impreza była ponadpartyjna zabrali głos posłowie Parlamentu Prowincji Ontario wszystkich partii. Wszyscy mówcy przekazywali gratulacje dla Stowarzyszenia Polsko Kanadyjskich Biznesmenów i Profesjonalistów z Windsor za zorganizowanie tej imprezy.
Pierwszy wystąpił Peter Milczyn, polskiego pochodzenia poseł Partii Liberalnej z okręgu Etobicoke-Lakeshore w Toronto. Na wstępie przekazał pozdrowienia od Premier Ontario Kathleen Wynne i przedstawił ontaryjskich posłów liberalnych i ministrów obecnych na sali: Helena Jaczek (polskiego pochodzenia) oraz Dipika Damerla.
Nawiązując do osiągnięć wybitnych postaci, przedstawionych przez swego przedmówcę, podkreślił, że bez względu na to z jakich powodów jesteśmy w Kanadzie, z wyboru, potrzeby ekonomicznej, lub przyczyn politycznych, ten kraj jest nam przychylny, podobnie jak innym narodowościom. Zapewnił, że tak nadal będzie. Przytoczył przykład pokazujący, że polsko-kanadyjska społeczność nie zamyka się we własnej nacji. Organizacja „Polycultural Immigrant and Community Services”, która miała zajmować się tylko polskimi imigrantami, pomaga uciekinierom z innych krajów. Na koniec zauważył, jak ważne jest to, że możemy tu w Parlamencie Ontaryjskim mówić po polsku, czego sam jest przykładem.
Jeff Yurek, poseł partii konserwatywnej okręgu Elgin-Middlesex London, również polskiego pochodzenia, przekazał życzenia od przewodniczącego Patricka Browna i przedstawił kilku posłów swojej partii obecnych na spotkaniu. Przypomniał kilka ważnych uroczystości obchodzonych w ostatnich latach promujących polskie dziedzictwo w Kanadzie.
Poseł Percy Hatfield okręgu Windsor-Tecumseh, “zaadoptowany” przez Polonię w Windsor, przekazał pozdrowienia od Andrea Horwath stojącej na czele partii Nowych Demokratów. Jego wystąpienie zaczęło się dozą humoru o polskich pączkach, gdzie stwierdził, że Windsor jest stolicą pączków w Kanadzie (ponoć w 2016 sprzedano ok. 150,000 pączków na 220,000 mieszkańców). Przedstawił posłankę Lisę Gretzky spokrewnioną ze słynnym hokeistą. Z dużym szacunkiem i uznaniem mówił o swojej długoletniej współpracy z Jerzym Baryckim i o jego znakomitych wystawach, jak również zasługach na niwie społecznej i zawodowej w Windsor.
Konsul Generalny RP w Toronto Grzegorz Morawski wyraził radość z okazji obchodów 150 lecia Kanady i więzi polsko-kanadyjskiej. Zachęcił do oglądania prezentowanych wystaw. Wyraził wdzięczność Kanadzie za przechowanie, podczas II wojny światowej skarbów narodowych wywiezionych z Polski. Wymienił Polaków, którzy przyczynili się do budowania lepszego świata. Dziękował za podtrzymywanie polskich tradycji, chronienie naszego dziedzictwa i budowanie przyszłości.
Prezes Kongresu Polonii Kanadyjskiej, Władysław Lizoń podkreślił, że ten rok jest szczególnie ważny dla Polonii. Mówiąc o naszym wkładzie dla Kanady, nie zapominamy, że temu krajowi o tak wielkich możliwościach, mamy tak wiele do zawdzięczenia. Dla przykładu przytoczył obóz szkoleniowy w Niagara-on-the-Lake. Przypomniał wiele ważnych historycznych wydarzeń i swój niedawny sukces w doprowadzeniu do ustanowienia Dnia Jana Pawła II w Kanadzie.
Niezwykle było miło, że dołączyła do tego spotkania burmistrz miasta Mississauga, Bonnie Crombie, także polskiego pochodzenia, z którego jest bardzo dumna. Wyraziła wielkie uznanie dla Polonii kanadyjskiej. W szczerych spontanicznych słowach opowiedziała o drodze, która prowadziła jej dziadków do Kanady i trudzie w jakim zbudowali byt dla siebie i dla rodziny. Zaprosiła na Polski Dzień 10 czerwca do Mississauga, miasta z ponad 50-tysięczną Polonią.
Na zakończenie zabrał głos prezes Stowarzyszenia Polsko Kanadyjskich Biznesmenów i Profesjonalistów z Windsor, Jerzy Barycki. Przekazał podziękowania wszystkim, którzy włączyli się w ten gigantyczny projekt, kolekcji ośmiu wystaw na obchody 150-lecia Kanady. Kiedy wspomniał, że Polski Senat poparł finansowo projekt Kanada 150, zebrani nagrodzili to serdecznymi oklaskami. Również podkreślił, że fragmenty tej kolekcji będą pokazywane w różnych miastach Ontario i Kanady. Kulminacyjne obchody polonijne 150-lecia Kanady planowane są w Parlamencie Federalnym w Ottawie w dniu 2 listopada br.
Niewątpliwie należy się duże uznanie dla organizatorów przedsięwzięcia, wielu współpracowników, naukowców, sponsorów i ludzi dobrej woli w Kanadzie i Polsce. Inspiratorem, współautorem i koordynatorem tworzenia wystaw jest Jerzy Barycki. Prace nad projektami wystaw rozpoczęto już w 2007 roku, a zakończyły się 10 lat później w roku 150-lecia Kanady.
Wystawy cieszą się olbrzymim zainteresowaniem, w tym roku nie ma już praktycznie terminów do ich wypożyczenia. Przemieszczają się w całości lub w segmentach od Windsor, poprzez Niagara-on-the-Lake (NOTL), Thunder Bay, Toronto, Mississauga, Ottawa aż po Albertę.
Największą popularnością cieszy się wystawa o obozie Polskiej Armii “Kościuszko” w NOTL w czasie pierwszej Wojny Światowej, w setną rocznicę powstania “Błekitnej Amii Hallera”. Ponieważ część tej armii wzięła udział w “Bitwie Warszawskiej” 1920 roku, wystawa będzie aktualna i w przyszłym roku, kiedy będziemy obchodzić 100-lecie odzyskania niepodległości w 1918 roku. Są też plany promocyjne pokazania wystaw w Polsce i w innych państwach. Większość wystaw w formie elektronicznych broszur będzie mogła być przesłana gdziekolwiek będzie zainteresowanie Polonii. Prośby organizacji prosimy kierować do Jerzego Baryckiego przez email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript." target="_blank">Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Liczne gratulacje, podziękowania i słowa uznania napłynęły do organizatorów po uroczystości. Jest to satysfakcja za wiele lat pracy i przygotowań, uwieńczonych wielkim sukcesem na jubileusz 150-lecia Kanady.
Jerzy Barycki, przy współpracy z Krystyną Sroczyńską
