Wybierz prawnika odpowiedniego dla twojej sprawy i budżetu. Porozmawiaj z przyjaciółmi, którzy mają za sobą tego typu przeżycia i doświadczenia, i poproś o stosowne rekomendacje, zadzwoń do Law Society of Upper Canada – Lawyer Referal Service (1-800-268-8326 or 416-947-3330) i poproś o nazwiska prawników rodzinnych w twojej okolicy. Serwis jest bezpłatny, a prawnicy, do których będziesz skierowany, oferują półgodzinną konsultację gratis.
Przed podjęciem decyzji porozmawiaj z więcej niż jednym prawnikiem. Nie musisz wybrać pierwszego, z którym się spotkasz. Nie wszyscy prawnicy są tacy sami pod względem umiejętności i interakcji z klientami. Twój prawnik powinien być kompetentny, taki na jakiego cię stać i z którym będziesz czuł się dobrze w czasie spotkań. Ważne jest, byś mu ufał i swobodnie rozmawiał o sprawach osobistych. Pamiętaj, że najprawdopodobniej upłynie dużo czasu do osiągnięcia ostatecznych rozwiązań i wiele razy będziesz się z nim kontaktował.
Warto zapłacić prawnikowi za konsultację, gdyż dobra konsultacja ukierunkowuje działania, pozwala na racjonalne postępowanie oraz oszczędza wiele czasu i pieniędzy. Trzydzieści do sześćdziesięciu minut rozmowy może zracjonalizować twoje postępowanie i znacznie przyspieszyć termin pozbycia się kłopotów i kosztów. Masz wtedy możliwość zadawania pytań, zdobycia informacji i rozsądnej oceny twojego przypadku. Dobra konsultacja pozwoli ci lepiej zrozumieć, co w twojej sprawie jest ważne, a co w sensie prawnym jest bez znaczenia. Nie będziesz tracił czasu swego i prawnika na nieistotne rozważania.
Nim zdecydujesz się na prawnika, zadaj mu lub jej jak najwięcej pytań. Staraj się dowiedzieć, w jaki sposób zamierza prowadzić twoją sprawę i jaką ma stawkę godzinową. Pamiętaj jednak, że nie zawsze można trafnie przewidzieć wszystkich wydatków. Zależą one od przebiegu sprawy i często są niemożliwe do przewidzenia w trakcie wstępnej rozmowy. Ostateczne koszty zależą w dużej mierze od zachowania się stron.
Przed przyjęciem sprawy, prawnik da ci do podpisania retainer agreement, czyli umowę pomiędzy klientem a prawnikiem, regulującą warunki, na jakich będzie cię reprezentował. Przeczytaj ją uważnie i nie wahaj się zadawać pytań.
Jak ograniczyć koszty prawne.
Masz już prawnika. Teraz zadbaj o sensowne obniżenie kosztów sprawy. Zastosowanie niżej wymienionych wskazań pozwoli ci na to, bez obniżania jakości usługi:
• Bądź zorganizowany i dobrze przygotowany do każdej rozmowy z prawnikiem.
• Przygotuj, w postaci pisemnej, informacje o faktach istotnych dla sprawy. Wcześniej poproś prawnika o poinformowanie cię, jakie fakty są istotne a jakie nie mają znaczenia.
• Informacje przygotuj, pisząc na maszynie lub komputerze. Prawnik wycenia poświęcony ci czas, a czytanie odręcznego pisma pochłania go więcej. Dobrze jest opisywać fakty w porządku chronologicznym. Zacznij od pierwszego wydarzenia, podaj datę, opisz sytuacje, podaj dowody, dokumenty i świadków, ponumeruj opisywane wydarzenia i dokumenty tak, by z sobą korespondowały.
• Prawnikowi daj dokumenty w trzech kopiach, a jedną pozostaw sobie. W ten sposób oszczędzasz czas prawnika i jego personelu, a tym samym swoje koszty.
• Staraj się nie angażować prawnika do rozpatrywania zbędnych dokumentów i informacji. Czas poświęcony sprawie przez prawnika jest proporcjonalny do grubości teczek z dokumentami.
• Zrób sam wszystko, co potrafisz.
• Ze swoim prawnikiem bądź uczciwy. Zatajenie lub zniekształcenie faktów i relacji może spowodować dodatkowe komplikacje w przebiegu sprawy, dodatkowe koszty i oddalenie się terminu zakończenia. Pamiętaj, informacji przekazanej prawnikowi, bez twojej zgody, nie może on nikomu powtórzyć.
• Efektywnie korzystaj z emaila. Spotkanie z prawnikiem lub rozmowa telefoniczna z nim z reguły pochłaniają więcej czasu, za który płacisz. Email pozwala na udzielenie przez prawnika przemyślanej odpowiedzi w dogodnym dla niego czasie.
• Bez wyraźnej, przemyślanej potrzeby nie telefonuj do prawnika. Średnia opłata prawnika wynosi od dwustu do pięciuset dolarów za godzinę. Piętnastominutowa rozmowa kosztuje od pięćdziesięciu do stu dwudziestu pięciu dolarów (plus podatek). Koszty rosną szybko. Przed decyzją dobrze zastanów się nad koniecznością takiej rozmowy. W wielu przypadkach, dla podtrzymania na duchu, wystarczy rozmowa z kimś bliskim.
• Gdy rozmowa z prawnikiem jest konieczna, zaplanuj ją starannie. Spisz wszystkie pytania, które chcesz mu lub jej zadać i informacje, które chcesz przekazać. Ogranicza to poświęcony nam przez prawnika czas, a więc koszty sprawy.
• Pamiętaj, mogą upłynąć dni, tygodnie a nawet miesiące nim coś wydarzy się w twojej sprawie. Nie bądź niecierpliwy, gdy to nastąpi, prawnik niezwłocznie cię poinformuje.
• Starannie czytaj każdy rachunek prawnika i jeśli trzeba, proś o wyjaśnienia.
• Rozwód lub separacja to bez wątpienia traumatyczne i bolesne wydarzenia. Pamiętaj, że zadaniem twojego prawnika nie jest wyciszanie twoich emocji. Jeżeli musisz się po prostu wygadać lub wypłakać, znajdź sobie terapeutę.
• Prawnik ma być obiektywnym adwokatem twoich interesów. Jego celem jest porozumienie się z twoim byłym partnerem. Zawsze bierz pod uwagę, co możesz zyskać lub stracić przez przeciąganie sprawy. Każde twoje stanowisko decyduje o stopniu skomplikowania lub uproszczenia przebiegu sprawy, tj. o czasie jej trwania, a więc i kosztach. Przy każdej decyzji przedłużającej sprawę rozważ jej celowość i zastanów się, czy nie jest to tylko robienie na złość byłemu partnerowi. Takie działania zwiększają koszty twoje i jego.
• Rozważ polubowne załatwienie sprawy. Porozumienie wynegocjowane z prawnikiem strony przeciwnej jest dużo tańsze od pozyskiwania rozstrzygnięć sądowych. W przypadku uczciwego porozumienia, nie ma potrzeby kierowania sprawy do sądu. Umowy wynegocjowane z partnerem nie są publiczne. Proces sądowy i wszystkie związane z nim dokumenty są dostępne dla każdego.
• Wszystkie swoje obawy, również te związane z kosztami, przedyskutuj z prawnikiem. Prawnicy wiedzą, że procesy prawne są drogie, i czasami są w stanie zaproponować twórcze rozwiązanie, co nie znaczy, że obniżą cenę swojej pracy.
• Zapytaj swojego prawnika o to, co możesz zrobić, aby obniżyć koszty prawne, i dostosuj się do jego lub jej wskazówek. Zrób to, o co cię prosi, ale nie myśl, że możesz go zastąpić.
Monika Curyk