Jakie są zatem tego powody?

        Rywalizacja firm zagranicznych oraz zmiany w technologii są poważnym zagrożeniem, jednak największym powodem fiaska biznesów rodzinnych jest brak skutecznego planu sukcesji.

        Biznesy, które mają właściwą i skuteczną strategię, mają szansę na przetrwanie przez kolejne pokolenia.

Przykład:

        Andrzej jest właścicielem i menedżerem małej firmy, która zajmuje się produkcją narzędzi. Działalność rozpoczął ponad 20 lat temu. Biznes ma się dobrze, a Andrzej rok w rok może spokojnie pobierać wypłatę i bonus. Wyzwaniem dla Andrzeja jest fakt, że musi pracować po 16 godzin dziennie, czym jest już znużony. Będąc w wieku 57 lat, chce przejść na wcześniejszą emeryturę. Jego marzeniem jest, by biznes pozostał w rodzinie. Dwójka dzieci Andrzeja pracuje dla firmy, ale są to osoby młode i niedoświadczone, by przejąć wodze firmy i ją poprowadzić.

        Co Andrzej powinien zrobić?

        Może rozważyć zatrudnienie tymczasowego dyrektora naczelnego, który mógłby poprowadzić firmę przez następne 5-10 lat, czas potrzebny, by dzieci Andrzeja mogły nabrać potrzebnej wiedzy i doświadczenia. Zadaniem tej osoby byłoby też przygotowanie młodej kadry do roli dyrektora naczelnego.

        Innym i często spotykanym problemem jest niechęć dzieci do pracy w biznesie rodzinnym, pod parasolem rodziców.

        Czy zatem przygotowanie planu sukcesji ma sens?

        Oczywiście, że tak. Każdy właściciel powinien to zrobić sam dla siebie, biorąc pod uwagę rzeczywistość biznesu, jak i też sytuację rodzinną.

        Potrzebny jest plan awaryjny, który zostanie wprowadzony w życie w przypadku śmierci, czy też niezdolności do pracy wynikającej z tytułu choroby umysłowej czy fizycznej.

JAKIE ZNACZENIE

MA POSIADANIE PLANU?

        Proszę rozważyć konsekwencje przedwczesnej śmierci:

        * Czy pracownicy firmy wiedzieliby, co mają robić, do których dostawców i odbiorców zadzwonić, co powiedzieć wierzycielom?

        * Czy Państwa testament jest aktualny i odzwierciedla wasze życzenia co do przyszłości biznesu po waszej śmierci? Jeżeli nie ma strategii długoterminowej, czy jest plan awaryjny w przypadku przedwczesnej śmierci?

        * Czy wiedzą Państwo (mniej więcej), ile podatku od zysków będzie do zapłacenia, gdyby śmierć nastąpiła jutro? Czy wasze mienie ma na tyle płynności, żeby spłacić podatki spowodowane śmiercią?

        * Czy zbadali Państwo różne strategie planowania podatkowego i majątkowego, po to by zredukować, czy też odroczyć podatek od zysków?

        * Czy wzięli Państwo pod uwagę ubezpieczenie na życie jako instrument finansowy, który ureguluje podatek od zysków, lub też jako środek do wykupu waszych akcji?

        * Kto przejąłby codzienne zarządzanie firmą? Czy poczynili państwo plany co do następcy?

        * Czy członkowie rodziny (mąż, żona, dzieci) mają cechy charakteru potrzebne do przejęcia roli dyrektora naczelnego?

SPOJRZENIE Z LOTU PTAKA, CZYLI PEŁNY OBRAZ FIRMY

        Często prowadzenie firmy porównuje się do bycia na bieżni – jesteśmy ciągle w ruchu, na telefonie, z klientem. W celu uzyskania pełnego obrazu naszego biznesu, trzeba zejść z tej bieżni i pomyśleć strategicznie – i nie jest to jednorazowe ćwiczenie, ale nawyk, który trzeba nabyć.  

        W Kanadzie mówi się o tym, że każdy właściciel biznesu nosi kilka kapeluszy: dyrektora, menedżera, a czasem i pracownika.

        Spojrzenie z lotu ptaka może nam pokazać nowe ścieżki, których wcześniej nie rozważaliśmy, jak np. dojście do wniosku, że biznes jest dziś wart więcej niż za 10 lat i być może sprzedaż interesu byłaby bardziej intratną finansowo propozycją.

PROCES PLANOWANIA

        Pierwszym krokiem jest Analiza Sytuacji Finansowej, która bierze pod uwagę wartość rynkową biznesu i szacuje potencjalne podatki od zysków z tytułu śmierci. Ważną częścią analizy jest porównanie oryginalnej ceny zakupu akcji z obecną wartością rynkową.

        Kolejny krok to Ustalenie Celów.

Pomoże nam w tym analiza „SWOT” (Strengths, Weaknesses, Opportunities & Threats), czyli ocena mocnych i słabych stron biznesu, sposobności i zagrożeń.

        Naświetli nam ona, jak w efektywny sposób skorzystać z mocnych stron biznesu i wykorzystać sposobności, jak przeprowadzić ofensywę oraz jak ochronić siebie i biznes od ryzyka i zagrożeń, jak zbudować strategię defensywną.

        Po czym następuje Implementacja.

        Tu potrzebna jest silna wola i determinacja; koordynacja wg wcześniej ustalonego harmonogramu. Do tego celu można użyć planowania z użyciem ścieżki krytycznej.

        Ostatnia część to Rewizja Planu.

Planowanie majątkowe to nieustanny proces, a nasza sytuacja personalna i finansowa będzie się zmieniać na lepsze (a czasem i na gorsze). Okresowe planowanie strategiczne i pracowanie „nad biznesem” powinno stać się dla nas nawykiem.

PLANOWANIE PODATKOWE

W BIZNESIE RODZINNYM

        Jednym z większych wyzwań jest znalezienie sposobów na zminimalizowanie podatku od zysków, które są następstwem sprzedaży biznesu, czy też transferu własności. Oznacza to, że jeżeli na przykład pozostawimy akcje firmy dla naszego dziecka jako wpis w testamencie, to wzrost wartości tychże akcji zostanie opodatkowany jako zysk w ostatecznym rozliczeniu podatkowym.

        Kilka przykładowych strategii, które mogą pomóc zredukować, czy też odroczyć powinności podatkowe.

        Dożywotnie zwolnienie z podatków od zysków.

        Istnieje specjalne zwolnienie od podatków przewidziane przez Urząd Skarbowy do sumy 800.000 dol. zysku osiągniętego ze sprzedaży akcji tzw. small business corporation.

        Zamrożenie wartości akcji.

        Jest to strategia planowania podatkowego, która „zamraża” wartość posiadanej części korporacji w celu zredukowania podatku od zysków.

        Przekazanie akcji współmałżonkowi w ramach

tzw. Spousal Rollover.

        Odroczenie podatku poprzez bezpośrednie pozostawienie akcji w biznesie rodzinnym lub w tzw. Trust. Podatek jest odroczony do momentu śmierci współmałżonka lub do czasu, kiedy biznes zostanie sprzedany po śmierci właściciela.

Uprawianie roli jako biznes rodzinny.

        Prowadzenie gospodarstwa rolnego jest rodzajem biznesu uprzywilejowanego w kwestiach podatkowych. Jako przykład można podać aktywnie uprawianą ziemię, której wartość w momencie transferu przez właściciela do współmałżonka, dziecka, wnuka, czy nawet prawnuka jest szacowana w oparciu o oryginalny koszt jej zakupu, a nie o jej wartość rynkową.

        Zachęcam Państwa do skorzystania z fachowych porad w dziedzinie planowania sukcesji w biznesie, bo jak kiedyś powiedział Peter Drucker, ekspert w dziedzinie zarządzania firmami, ostatecznym testem na wielkość dyrektora naczelnego jest wybranie właściwego następcy i pozwolenie tej osobie na prowadzenie firmy.

Maciej Masłowski, MBA

Doradztwo Finansowe

www.maciejmaslowski.ca

905-276-1177 ext. 225  

        Maciej Masłowski, MBA jest doradcą finansowym w firmie Freedom 55 Financial i specjalizuje się w zakresie planowania majątkowego i sukcesji w biznesie. Treść powyższego artykułu nie powinna być traktowana jako porada finansowa, prawna czy podatkowa. Niniejsza publikacja ma na celu udzielenie ogólnych informacji.