Mój nacjonalizm sięga korzeniami do rodzinnej wioski...

Na początku byli nacjonalisci...
Było (i jest) nacjonalistów wielu. Niemal pół wieku temu jeden z politologów wygłosił tezę: „Jeśli jest pełna zgoda wśród uczonych pod jakimkolwiek względem co do nacjonalizmu, to sprowadza się ona do wniosku, że nacjonalizmy różnią się i zmnieniają”. Aktualność tej tezy natomiast się nie zmienia: jest równie prawdziwa w 2013 r. jak była 1966 r.
Na początku byli nacjonaliści. Dopiero później przyszedł na świat nacjonalizm. Zarówno zjawisko jak i termin je opisujący narodziły się we Francji. O nacjonaliźmie jako fenomenie społecznym można mówić od połowy XVIII wieku (oświecenie i rewolucja francuska, nacjonalizm jakobiński). W XIX wieku, szczególnie w okresie romantyzmu, postawy, programy i działania polityczne typowe dla nacjonalizmu stały się jedną ze sprawczych sił przemian, jakim ulegały społeczeństwa doby późnej nowożytności. Natomiast doktryny i ruchy polityczne określające się w sposób jawny jako nacjonalistyczne pojawiły się dopiero w ostatniej dekadzie wieku XIX i na początku XX. Ta więc kilka pokoleń nacjonalistów było nimi faktycznie nie wiedząc o tym.
Nacjonalistów było wielu, ale bardzo różnych. Chcąc jich ogólnie scharakteryzować, można powiedzieć tylko tyle: każdy domniemany nacjonalista posługuje się rozróżnieniem „swój - obcy”, waloryzuje pozytywnie kategorię narodu, uznając, że wspólnota narodowa produkuje najważniejszy typ więzi społecznych obligujacy do lojalnosci, a nawet więcej, bo bezwarunkowo obligujących do największych poświęceń. T,o co różnicuje różne nacjonalizmy, to różne pojęcia narodu, relacja naród-państwo, stosunek do religii, a także związki z innymi ideologiami.

Dalsza część artykułu dostępna po wykupieniu subskrypcji. Kup tutaj!