Deportacjami zajmuje się osobna instytucja, często mylona z urzędem imigracyjnym - Canada Border Services Agency, w skrócie CBSA. Urząd imigracyjny zajmuje się procesowaniem wniosków imigracyjnych, wydawaniem decyzji wizowych lub pobytowych, odnawianiem niektórych dokumentów. Natomiast CBSA (służba graniczna) odpowiedzialna jest jakby za wdrażanie prawa, zwłaszcza porządkowego. Urzędnicy CBSA decydują także o tym, kto może przekroczyć granice i na jak długo. To właśnie z oficerami CBSA spotykacie się na granicy kanadyjskiej. Te dwa urzędy często ze sobą współpracują, ale niekoniecznie.
W ostatnich latach zauważyłam wzrost współpracy pomiędzy urzędem imigracyjnym oraz CBSA.Urząd imigracyjny częściej niż kiedyś wymienia informacje i raportuje osoby, przebywające w Kanadzie już bez ważnego statusu.
Istnieją także różne rodzaje tak zwanej “deportacji”, a zatem nie każda “deportacja jest dożywotnim zakazem powrotu do Kanady. Niektórzy mylą także dobrowolny nakaz opuszczenia Kanady z nakazem deportacyjnym, warto znać różnice pomiędzy tymi prawnymi procedurami i ich konsekwencje.
Przyczyny deportacji mogą być różne, najczęściej jest to nielegalne zatrudnienie, pobyt bez legalnego statusu, złamanie warunków pobytu na terenie Kanady, działalność przestępcza, donosy. Osoba, na którą doniesiono może nie mieć nawet możliwości dowiedzenia się, kto zaraportował nielegalny pobyt lub zatrudnienie.
Sytuacja donosicielstwa nie należy też do rzadkości. Z przykrością piszę, że znam niejednokrotne przypadki zaraportowania imigrantów nawet przez bliskich członków rodziny, znajomych, kolegów w pracy. Powody mogą być przeróżne, np. sprzeczki, zazdrość o lepszą pozycję w pracy, niezwrócona pożyczka pieniężna, zwykła ludzka złośliwość.
Niekiedy osoba sama wpada w ręce służb porządkowych, np. w czasie kontroli policyjnej, drogowej, łapanki w pracy.
Można zapytać jak to jest, że niektórzy żyją w Kanadzie bez statusu latami? Mój klient “rekordzista” przebywał w Kanadzie bez legalnej wizy 20 lat. Przybył tu mając lat właśnie 20 i otrzymał pobyt stały w wieku lat 40, kilka dni przed swoimi urodzinami. Przyczyną takiej sytuacji jest właśnie to, że w Kanadzie nie ma pełnej kontroli statusowej. Jedni imigranci pozostają w Kanadzie latami bez dokumentów, i pomimo tego, otrzymali pobyt. Z dużym powodzeniem prowadziłam wiele spraw nieudokumentowanych imigrantów, którzy pomimo pozostania bez statusu wykorzystali szansę na legalne zamieszkanie w Kanadzie.
Prawo imigracyjne Kanady pozwala nawet w takich sytuacjach, by nieudokumentowany imigrant dostał stałą rezydencję. Oczywiście, nie każdy jest dobrym kandydatem, sprawy te są też trudne, choć czasem stanowią jedyną szansę legalnego zamieszkiwania.
Niektórzy nieudokumentowani imigranci są w jakiś sposób wychwyceni i zmuszeni do wylotu z Kanady. Co nie znaczy, że nie mogą ubiegać się o pobyt na program dostępny poza Kanada, np. punkty czy łączenie rodzin.
Nie zachęcam nikogo do pozostania bez dokumentów kanadyjskich, ale jest ktoś się już w tej sytuacji znajdzie, należy sobie uświadomić jakie jest ryzyko i jakie są szansę zalegalizowania imigracyjnego statusu.
Trzeba też wiedzieć, że pozostanie bez ważnej wizy zamyka niektóre drogi uregulowania stałej rezydencji. Na szczęście jednak nie wszystkie. Warto poradzić się doświadczonego specjalisty prawa, jakie są indywidualne szanse pozostania lub ochrony prawnej w sytuacji otrzymania nakazu opuszczenia Kanady itp. Porady znajomych, rodziny nie zawsze sa trafne.
IZABELA EMBALO
licencjonowany doradca imigracyjny
Kanada
tel. 416-5152022
