Towarzystwo Warszawskie, działające w Toronto od 18 lat, tak jak każdego roku, 1 sierpnia o godzinie 11.00 – w  Polsce 17.00 –Godzina „W”, zgromadziło się pod pomnikiem Katyńskim w celu uczczenia 72. rocznicy Powstania Warszawskiego.

        Do grupy dołączyło wiele osób, które przybyły w odpowiedzi na apel Zarządu Towarzystwa, wystosowany do Polaków w prasie polonijnej. Wśród zgromadzonych byli też wielce szanowni goście honorowi. Trzech uczestników Powstania Warszawskiego i czterech naocznych świadków tego tragicznego okresu.

        Na wstępie prezes Towarzystwa Warszawskiego Marian Kowalski przywitał zebranych, objaśniając cel spotkania. Wyraził też zadowolenie, że z roku na rok coraz więcej rodaków przyłącza się do uroczystości oddania hołdu bohaterom Powstania Warszawskiego.

        Mniej więcej w ten sposób można by przetłumaczyć hasło reklamujące Park Narodowy Kouchibouguac („Difficult to pronounce… Impossible to forget”). Specjaliści od parkowego marketingu jednak nie do końca się postarali. Chciałoby się kupić koszulkę z takim hasłem, tymczasem w parkowym sklepie próżno takiej szukać.

        Tegoroczne wakacje spędzaliśmy we wschodnim Quebecu i w Nowym Brunszwiku. Aktywności bardzo zróżnicowane: był czas na chodzenie po górach, spływ krystalicznie czystą rzeką oraz odpoczynek na plaży. Na plażowanie wybraliśmy właśnie Kouchibouguac – park leżący nad Atlantykiem we wschodniej części Nowego Brunszwiku, znany z najcieplejszej wody w oceanie na północ od Wirginii.

        Nazwa Kouchibouguac pochodzi z języka Indian Mi’kmaq i oznacza „rzekę o dalekich przypływach” – odnosi się do rzek, które uchodzą do oceanu i do których z tego oceanu w głąb lądu wpływa słona woda. Park został założony w 1969 roku, obejmuje 238 kilometrów bagien, mokradeł, lasów, trzęsawisk, wydm i terenów wokół dwóch ujść rzek – Kouchibouguac i Kouchibouguacis. Ujścia są odgrodzone od otwartego oceanu ułożonymi poprzecznie piaszczystymi wyspami barierowymi. W ten sposób powstały dwie laguny z przyjemnie piaszczystym dnem i ciepłą, zachęcającą do kąpieli wodą. W południowej części parku latem rezyduje spora kolonia fok. Można też obserwować rybitwy (druga co do wielkości kolonia w Ameryce Północnej) oraz zagrożone sieweczki blade, będące symbolem parku.

Esnagami Wilderness Lodge ma swoje własne zwyczaje, jeśli chodzi o ochronę ryb. Duże pstrągi, sandacze i szczupaki są wypuszczane z powrotem do wody przez wędkarzy podczas pobytu w ośrodku – Catch & Release Trophy Club. Takie postępowanie ma na uwadze ochronę dojrzałych ryb, które są zdolne do odbycia tarła, i pomaga w utrzymaniu dobrej i silnej populacji ryb w jeziorze Esnagami. Podczas każdego następnego sezonu odwiedzający jezioro mogą liczyć złowienie rekordowej ryby.
        Aby znaleźć się w Esnagami Lodge Catch & Release Trophy Club, trzeba złowić pstrąga przynajmniej długości 18 cali (45,7 cm), sandacza 24 cale (61 cm) i szczupaka 30 cali (76 cm). Należy dodać, że są to znacznie wyższe wymiary ochronne w porównaniu do ontaryjskiego regulaminu sportowego połowu ryb, obowiązującego w tym rejonie.
        Za każdą złowioną i wypuszczoną rybę powyżej wyżej wymienionych rozmiarów wędkarz otrzymuje pamiątkową koszulkę. Dodatkowo, na zakończenie sezonu losowane są cztery nazwiska spośród wędkarzy, którzy zgłosili ryby. Kto zostanie wylosowany, w nagrodę otrzymuje darmowy pobyt w następnym roku. Chyba nie można sobie wymarzyć lepszej nagrody.
        Oprócz łowienia ryb na Esnagami można podziwiać przyrodę ontaryjskiej puszczy. Niezwykłe krajobrazy północnego Ontario, zachody słońca, zorze polarne i dzikie zwierzęta. Aparat fotograficzny trzeba mieć zawsze pod ręką.
        Jak do tej pory nie mieliśmy ani razu większych problemów z komarami i czarnymi muszkami we lesie nad jeziorem, gdzie położne są kabiny. Czarne muchy bardziej dają się w znaki w Nakinie przed motelem.

Panowie życia, panowie śmierci

Toronto Lekarze ze szpitala Mount Sinai odmówili kobiecie, która była w ciąży z bliźniakami, dokonania aborcji jednego dziecka. Pacjentka z Ottawy po zapłodnieniu in vitro usłyszała od swojego lekarza, że ciąża bliźniacza w jej wieku ośmiokrotnie zwiększa ryzyko poronienia. W takiej sytuacji straciłaby dwoje dzieci. Została skierowana do Mount Sinai na „selektywną redukcję”.

        Szpital odmówił wykonania usługi, tłumacząc, że dokonuje „redukcji” tylko w przypadkach co najmniej trojaczków, chyba że jedno z bliźniąt ma jakąś wadę. Kobiecie powiedziano, że takie usługi wykonuje się w USA (bez podania żadnych konkretów). Potem szpital dodał, że sumienia lekarzy nie pozwalają im zabić jednego z dwojga zdrowych dzieci. 45-letnia kobieta mówi, że poczuła się osądzona, odpowiedź szpitala była, jej zdaniem, pozbawiona szacunku i nieprzemyślana. Zwróciła się z prośbą o pomoc do Amira Attarana, profesora z University of Ottawa zajmującego się sprawami związanymi ze zdrowiem i opieką medyczną. Złożyła skargę do ontaryjskiego Trybunału Praw Człowieka. Uważała, że padła ofiarą dyskryminacji ze względu na płeć i status rodzinny.

        Wtedy Mount Sinai skierował ją do torontońskiego Sunnybrook Health Sciences Centre. Tamtejszy lekarz dokonał „redukcji ciąży” bez sprzeciwu.

        Członek Trybunału Prac Człowieka Brian Cook wydał decyzję w sprawie pod koniec lipca. Stwierdził, że działania szpitala były oparte na ocenie lekarskiej i w świetle prowincyjnego kodeksu praw człowieka nie miały nic wspólnego z dyskryminacją. Cook zauważył, że szpital mógłby w tym wypadku uwzględnić prośbę o pełną aborcję.

        Kobiecie decyzja się nie spodobała i skierowała sprawę do ponownego rozpatrzenia.

        Okazuje się jednak, że szpital w międzyczasie zmienił swoje wytyczne. Dopisano, że „selektywna redukcja” jest praktyką skomplikowaną z etycznego punktu widzenia i budzi wiele kontrowersji, ale należy przede wszystkim uznawać autonomiczną decyzję pacjentki. Jeśli lekarz z przyczyn moralnych nie chce zabić jednego ze zdrowych dzieci, powinien skierować kobietę do innego.

        Pacjentka z Ottawy poprosiła o zamieszczenie nowych wytycznych na stronie internetowej szpitala lub ogłoszenie ich w innej formie. Jej prawnik mówi, że prawnicy szpitala wytłumaczyli, że Mount Sinai nie chce być znany jako szpital, w którym dokonuje się aborcji. Kobieta z kolei odrzuciła ofertę ugody i przyjęcia 55 000 dol. zadośćuczynienia.

Rodzice zabierają dzieci ze szkół

Toronto 12-letnia Manahil Arshad Khalil, jej 10-letnia siostra i 7-letni brat uczą się w domu. Codziennie Manahil uczy się przez 6 godzin i ma 45 minut przerwy. Jej nauczycielka mieszka w Pakistanie, rozmawiają przez Skype’a.

        Do zeszłego roku rodzeństwo chodziło do szkoły publicznej Thorncliffe Park, teraz są wśród 2000 uczniów na stałe wypisanych ze szkoły publicznej. Rodzice zrezygnowali z posyłania ich do szkoły po wprowadzeniu nowego programu edukacji seksualnej.

        Ojciec rodzeństwa Arshad Khan uważa, że nowy program jest niedostosowany do wieku. W Pakistanie skończył studia pedagogiczne, więc edukacja dzieci jest dla niego szczególnie ważna. Po zabraniu dzieci ze szkoły publicznej mógł posłać je do prywatnej szkoły islamskiej, ale mówi, że tam jest niski poziom. W tej sytuacji woli zatrudniać dwoje nauczycieli przez Skype’a.

        W prywatnych szkołach religijnych w Ontario trafiają się bardzo dobrzy nauczyciele, ale małe szkoły islamskie często zatrudniają osoby niewykwalifikowane. Kilka powstało na początku tego roku, ponieważ pojawiło się zapotrzebowanie. Noor-ud-Din Ghauri, dyrektor Ummati Elementary School w Oshawie, mówi, że zatrudnianie nauczyciela z kwalifikacjami to ekstrawagancja. Koszt nauki w jego szkole wynosi od 50 do 150 dol. miesięcznie.

        W Ontario nauczanie domowe i szkoły prywatne na poziomie podstawowym są praktycznie nienadzorowane. Nie muszą realizować zatwierdzonego programu. Liczy się tylko, żeby miały dyrektora, sprawdzały obecność i jakieś standardy sprawdzania wiedzy. Rodzice, którzy chcą uczyć dziecko w domu, muszą jedynie powiadomić prowincję. Upłynie kilka lat, zanim Ontario odczuje skutki zabierania dzieci ze szkół publicznych.

        Toronto District School Board już wcześniej tracił uczniów. Jednak to, co wydarzyło się w tym roku, nie pasuje do wcześniejszego trendu. Kuratorium co roku na podstawie danych demograficznych i imigracyjnych z dokładnością do 1 proc. (czyli 1700 osób) prognozuje, ilu uczniów będzie chodzić do szkół w nadchodzącym roku szkolnym. Według prognoz, w obecnym roku szkolnym liczba uczniów miała wzrosnąć o 300, tymczasem spadła o 2083 (była o 2373 niższa niż przewidywana), czyli o 1,4 proc. Na terenie TDSB najwięcej uczniów straciły szkoły, które znalazły się w centrum protestów. Thorncliffe Park straciła dwie pełne klasy 1.

        W regionie Peel jesienią 2015 roku liczba uczniów zmniejszyła się o 728 (prognozowano wzrost o 900). Udało się jednak zwerbować jeszcze 1000.

        Manahil Arshad Khalil mówi, że chciałaby wrócić do szkoły publicznej w 9. klasie. Przyznaje, że więcej zapamiętuje podczas domowych lekcji, ale brakuje jej zabaw z koleżankami, przerw i sportu. Lubiła też lekcje francuskiego, których teraz nie ma. Ale rozumie, dlaczego rodzice przestali posyłać ją do szkoły. Jej mama Makka Haram rozmawia z dziećmi o dojrzewaniu, gdy mają 10 lat. Rozmowy o współżyciu następują później.